Given name: Maria Family name: Pyjek
- YES
- Female
- Maria
- Pyjek
- Yes
- From Warsaw
- Old Town
- Krakowskie Przedmieście 16/18
- Polish
-
Przed wojną pracowała jako wychowawczyni synka państwa Adin, 4-letniego Jureczka. Ojciec, Leon Adin zginął na samym początku wojny (rozstrzelany 24.12.1939 r.). Gdy pani Rut Adin z synem znalazła się w getcie, Maria Pyjek pomagała im jak mogła. Wchodziła do getta, zakładała opaskę, i przynosiła im jedzenie. Dała pani Adin także złoty łańcuszek, kolczyki i pierścionek, żeby sprzedała to i kupiła żywność. Pani Adin zginęła w łapankach w getcie. Maria Pyjek starała się wyprowadzić Jurka na aryjską stronę. W lutym 1941 r. chłopiec wyszedł z getta wraz z Żydami idącymi do pracy. Ukrył się na Ogrodowej, a o zmierzchu przyszedł do znajomych na Krakowskim Przedmieściu, do pp. Sikorów. Maria Pyjek przyszła tam natychmiast i przejęła opiekę nad dzieckiem - wykąpała go, wyprała jego strasznie brudne ubrania, i zaczęła szukać dla chłopca schronienia. Sama nie mogła go zabrać, bo mieszkała u Niemców. Umieściła go na krótko w Wilanowie, za 800 zł miesięcznie (sama zarabiała 600), ale po dwóch tygodniach kazano jej zabrać chłopca, bo zaczęły się plotki, że przechowują Żyda.
Ciągle musiała poszukiwać nowych miejsc, przez pewien czas Jurek był u jakiejś staruszki. Bliska rozpaczy chciała popełnić wspólnie z chłopcem samobójstwo, w końcu uzyskała pomoc od ojca kapucyna, który pomógł jej umieścić go w sierocińcu u zakonnic w Świdrze.Jak wynika z relacji Jurka złożonej w 1948 roku, mieszkał w getcie z mamą, ciocią Felą i jej córeczką na ul. Nowolipki. Po wywiezieniu matki utrzymywał się sam. Dowiedział się, że Żydzi wychodzą do pracy po stronie aryjskiej i przemknął się wraz z nimi przez bramę getta między żandarmami polskim i niemieckim. przesiedział cały dzień w fabryce. Poprosił jednego chłopca, żeby go zaprowadził do jego wychowawczyni. Nie mógł tam zostać, bo ona była pielęgniarką u Niemców i mieszkała przy Krankenstube. Wychowawczyni umieszczała go w różnych miejscach, m.in. u pani Adeli, która wyrobiła mu akt chrztu i aryjskie papiery. Wychowawczyni dała na to wszystko pieniądze, sprzedała wszystkie swoje rzeczy tak, że nie miała się w co ubrać. Potem znalazł się w zakładzie Antoniego w Świdrze. Po wojnie wychowawczyni wzięła go do siebie i zamieszkali w Roszalinie (?). Następnie rodzina z Ameryki zażądała, aby oddała go do żydowskiego domu dziecka, a potem miał jechać do Ameryki.
- in the ghetto
-
W relacji Jurka Adina, złożonej w 1948 roku (301-3695), nie pada jej nazwisko, występuje tylko jako wychowawczyni.
Maria Pyjek złożyła relację w „Ten jest z ojczyzny mojej”, s.572-575.
-
Related people:
-
Sikora
państwo
(Acquaintance)
Znajomi rodziny Adinów. Jurek Adin przyszedł do nich po wyjściu z getta w lutym 1941 r. i spędził tam pierwszą noc....
-
Adin
Jerzy
(Acquaintance / Person who is aided )
Przed wojną jego wychowawczynią Polka, Maria Pyjek. Ojciec zginął na samym początku wojny (rozstrzelany 24.12.1939 r...
-
[kobieta z Wilanowa]
Nieznane
(Stranger)
Rodzina w Wilanowie zgodziła się przyjąć Jurka Adina za wysoką opłatą - 800 zł miesięcznie. Po dwóch tygodniach kobi...
-
nieznane [ojciec kapucyn]
(Stranger)
Poradził Marii Pyjek, aby oddała Jurka Adina do sierocińca zakonnic w Świdrze. Pojechał tam i ubłagał siostry, aby p...
-
Nieznane
Adela
(Collaborator)
Pani Adela przechowywała przez pewien czas Jurka Adina. Wyrobiła mu metrykę chrztu i dokumenty na nazwisko Marian Po...
Related places:
-
Krakowskie Przedmieście
Mieszkanie pp. Sikorów, gdzie został przyprowadzony 6-letni Jurek Adin po wyprowadzeniu go z getta.
-
getto
Maria Pyjek pomaga rodzinie Adin zamkniętej w getcie.por. relację Marii Pyjek w „Ten jest z ojczyzny mojej” s. 572-5...
-
Wilanów
Na krótki czas w Wilanowie Maria Pyjek znalazła miejsce dla Jurka Adina.
-
Świder
W Świdrze, w sierocińcu prowadzonym przez siostry, znalazł się Jerzy Adin.
-
Skolimów
Maria Pyjek chce w lesie w Skolimowie odebrać sobie i Jurkowi Adinowi życie.
-
getto - wyjście z getta
Jurek Adin wychodzi z getta wraz z robotnikami idącymi do fabryki
-
Warszawa mieszkanie pani Adeli
U pani Adeli ukrywał się przez jakiś czas Jurek Adin.
Related events:
- Maria Pyjek, przedwojenna wychowawczyni Jureczka, opiekuje się zna... 1941-02 (Help / free of charge / long-lasting / housing/hiding place) ,
- Maria Pyjek, przedwojenna wychowawczyni 4-letniego Jureczka, opiek... 1940 (Help / free of charge / long-lasting) ,
- Maria Pyjek próbuje umieścić Jurka Adina po aryjskiej stronie. Rod... (Help / long-lasting) ,
- Dzięki pomocy księdza kapucyna Jurek Adin znalazł się w sierocińcu... (Help / long-lasting) ,
- Maria Pyjek nie może znaleźć żadnego miejsca dla Jurka Adina, któr... (Death) ,
- Jurek Adin dowiedział się, że Żydzi wychodzą do pracy po stronie a... (Help) ,
- Wychowawczyni [Maria Pyjek] umieściła Jurka Adina u swojej znajome... (Help / long-lasting / housing/hiding place) ,
-
Sikora
państwo
(Acquaintance)