Given name: Stanisław Family name: Jonas
- NO
- Male
- Stanisław
- Jonas
- 1933-08-14
- Warszawa
- Yes
- From Warsaw
- Midtown
- Wielka 22
- Willowa; Wiatraczna; Wieliszew; Pabierowice; Włochy; Ożarów
- Jewish
- in an apartment
-
Ojciec kierował fabryką czekolady, własności teściów. A po bankructwie założył firmę transportową. Matka była przedstawicielką fabryka pończoch w Łodzi. W dużym mieszkaniu na Wielkiej mieszkali z bratem matki Mieczysławem i bratanicą matki, sierotą Temą. Przed wojną nie zdążył pójść do szkoły. Na wakacje wyjeżdżał do majątku państwa Szeryszewskich w Woli Krzysztoporskiej. Poszedł z rodzicami do getta, mieszkali w różnych miejscach, ostatnio na Śliskiej. W 1940 r. urodził się jego brat Andrzej. Ojciec wyszedł z getta dość wcześnie, starał się dostarczać rodzinie żywność i pieniądze. Po pierwszych akcjach wysiedleńczych i dostaniu się do kolumny idącej na Umschlagplatz, z której wyciągnął ich znajomy policjant, matka postanowiła wyjść z dziećmi z getta. Wyszli bardzo wcześnie rano, długo jeździli tramwajem i w końcu dotarli do Niny Blusiewiczowej, przyjaciółki matki. Nina ich przyjęła, a zawiadomiony ojciec znalazł im mieszkanie na Wiatracznej u Ady Kłosowskiej, tancerki, która nie znała ich pochodzenia. Po jakimś matka wzięła do mieszkania na Wiatraczną Piotrusia, młodszego syna Stefy Szeryszewskiej. Piotruś był rudy i sąsiedzi zaczęli mówić, że to dziecko żydowskie. Wtedy Bronisława przyznała się Kłosowskiej, że oni wszyscy są Żydami. Musieli się wyprowadzić. Ojciec znalazł im nowe mieszkanie w Wieliszewie. Tam było im bardzo dobrze, ojciec przywoził zaopatrzenie, nie głodowali. Mieszkali w Wieliszewie kilka miesięcy, przyjaźnili się z niektórymi sąsiadami. Musieli wyjechać kiedy okazało się, że dwie sąsiadki złożyły na nich donos. Wtedy się rozdzielili. Stanisław został wysłany do Pabierowic pod Grójcem, do dużego gospodarstwa czterech sióstr nauczycielek. Musiał uważać, żeby być niezauważonym. Wieczorami czytało się Trylogię. W tym czasie matka została aresztowana w Warszawie. Siostry przestraszyły się, że Bronisława je wyda i wysłały Stasia do Włoch pod Warszawą. Stasiowi nie powiedzieli, że matkę aresztowano. Mieszkał u rodzeństwa, brata i siostry, na 1 piętrze. Przychodzili goście i Staś musiał siedzieć cicho w sypialni. Pewnego dnia któryś z gości otworzył drzwi do sypialni i zobaczył chłopca. Staś został przeprowadzony do Biernackich, na Pragę gdzie ukrywany był jego młodszy brat. Jedna z córek Biernackich, Wanda była przyjaciółką jego ojca. Pewnego dnia przyszło dwóch panów i powiedzieli, że Biernaccy ukrywają żydowskie dzieci. Biernacki zdjął spodenki Andrzejkowi, który nie był obrzezany, żeby udowodnić, że to nie jest prawda. Stasiowi po dwóch dniach kazano wyjść na dzień z domu i spacerować po ulicach. Poszedł do bazyliki, spędził w niej wiele godzin, nie wiedząc czy może wrócić. Kiedy zdecydowała się wyjść, kościół był już zamknięty, wyszedł przez zakrystię i wrócił do Biernackich. Został znów przeniesiony. Tym razem do Ożarowa, gdzie już mieszkała jego matka, wykupiona z więzienia przez męża. Tam był krótko i znów wrócił do Pabierowic, gdzie już był do końca wojny. Po wojnie matka zabrała go i jego młodszego brata. Zamieszkali na Pradze, żyli w biedzie. Matka oddała ich na pewien czas do żydowskiego domu dziecka w Otwocku.
- after the war, Ghetto Uprising, Warsaw Uprising, in the Ghetto, deportation
- Poles operations, help
- children, other help, contacts with other Jews , stranger, long-lasting help, one-off help, housing assistence , acquaintances
-
Related sources:
-
Related people:
-
Jonas
Andrzej
(siblings)
Ojciec kierował fabryką czekolady, własności teściów. A po bankructwie założył firmę transportową. Matka była przeds...
-
Blusiewicz
Nina
(Acquaintance / Aider )
Przyjaciółka Bronisławy Jonas, Polka, mąż był adwokatem. Przyjęła do domu Bronisławę z dwojgiem dzieci, po ich niesp...
-
Jonas
Bronisława
(mother)
Mężatka, miała dwóch synów, starszego Stanisława i urodzonego w getcie w 1940 r. Andrzeja. Jej mąż przed wojną kiero...
- Kłosowska Ada (Stranger / Aider )
-
Szeryszewski
Piotruś
(Acquaintance)
Młodszy syn Stefy i Lolka Szeryszewskich. Miał starszego brata Rysia. Był rudy i to powodowało, że rozpoznawano w ni...
-
nieznane
Dwie siostry: krawcowa i wróżka
(Stranger / Neighbor / Denouncer)
Dwie siostry: wróżka i krawcowa, które mieszkały vis a vis domu, w którym wynajmowała mieszkanie Bronisława Jonas z...
-
Rodzina Zasońskich
(Stranger / Aider )
W Wieliszewie mieszkała rodzina Zasońskich, z licznymi dziećmi w wieku młodzieńczym, które należały do organizacji p...
-
nieznane
Siostra i brat, mieszkający we Włochach pod Warszawą
(Stranger / Aider )
Mieszkali na 1 piętrze w domu we Włochach. Mieli kota często wypadającego z okna. Byli nauczycielami. Przechowywali...
-
Biernaccy
nieznane
(Stranger / Aider )
Opiekowali się kilkuletnim Andrzejem Jonasem. Przyjęli też do siebie jego starszego brata, Stanisława Jonasa. Mieli...
-
Michalak
Zocha
(Stranger / Aider )
Młoda kobieta, rozwódka, świetnie kłamała. Mieszkała w Ożarowie Mazowieckim ze swoją ciotką dewotką. Wynajęła pokój...
-
nieznane
policjant żydowski, znajomy Bronisławy Jonas
(Stranger / Aider )
Uratował Bronisławę Jonas z dwójką dzieci, w drodze na Umschlagplatz.
-
Jonas
nieznane
(father)
Ożenił się z Bronisławą Gudgold, córką właścicieli fabryki czekolady na Twardej w Warszawie. Przed wojną przejął pro...
-
Trepman
Kazimierz
(Acquaintance)
Przed wojną był korepetytorem młodej Bronisławy Gudgold (Bronisława Jonas).. Później pracował w ambasadzie rosyjskie...
Related places:
-
Willowa
Mieszkanie Niny Blusiewiczowej, przyjaciółki Bronisławy Jonas.
-
Wiatraczna
Małe mieszkanie z ogródkiem tancerki Ady Kłosowskiej na Wiatracznej.
-
Wieliszew
Drewniany dom w Wieliszewie.
-
Włochy
Mieszkanie na 1. piętrze, gdzie mieszkało rodzeństwo, brat z żoną i siostra.
-
Michałowska 8
Mieszkanie Wandy Kwiatkowskiej-Biernackiej i jej rodziców na Pradze.
-
Ożarów Mazowiecki
Mieszkanie Zochy, młodej rozwódki w Ożarowie Mazowieckim.
-
Żelazna róg Leszno
W tym miejscu wyszła z getta Bronisława Jonas z dwoma synami, Stanisławem i Andrzejem.
-
Śliska
Trzypokojowe mieszkanie, do którego przeniosła się Bronisława Jonas z synami Stanisławem i Andrzejem po likwidacji m...
-
Warszawa ul. nieznana
Tramwaj, którym przez cały dzień jeździła Bronisława Jonas z dwoma synami, Stanisławem i Andrzejem.
-
Umschlagplatz
The Umschlagplatz
-
Żelazna przy Lesznie
Mieszkanie w dużym domu na Żelaznej, do którego przenieśli się getcie Bronisława Jonas z mężem i synami Stanisławem...
Related events:
- Po wyjściu z getta, Bronisława Jonas i jej dwóch synów, dziewięcio... (Help / free of charge / housing/hiding place) ,
- Na Wiatracznej w małym mieszkaniu Ady Kłosowskiej mieszkała Bronis... 1942 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
- W drewnianym domu w Wieliszewie, na parterze mieszkali przez kilka... 1943 (housing/hiding place / Independent Jewish actions ) ,
- Kiedy została aresztowana w Warszawie matka Stanisława Jonasa, Bro... (Help / housing/hiding place) ,
- Po krótkim pobycie we Włochach, Staś Jonas został przeprowadzony d... (Help / housing/hiding place) ,
- Od Biernackich na Pradze, Sanisław Jonas został przeniesiony do Oż... (Help / housing/hiding place) ,
- Przez wachę na Żelaznej ród Leszno, wczesnym rankiem wyszła z gett... (Independent Jewish actions ) ,
- Do trzypokojowego mieszkania na Śliskiej przeniosła się Bronisława... 1941-12 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
- Bronisława Jonas z dwoma synami, Stanisławem i Andrzejem, po wyjśc... (Independent Jewish actions ) ,
- W 1942 r. Bronisława Jonas, z synami Stasiem i Andrzejem została z... (Danger) ,
- Żelazna przy Lesznie, mieszkanie do którego przenieśli się do gett... 1940 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
- Na Śliską, do mieszkania zajmowanego przez Bronisławę Jonas z syna... 1941 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
-
Jonas
Andrzej
(siblings)