Given name: Maks Family name: Gradus

  • NO
  • Male
  • Maks
  • Gradus
  • 1927-00-00
  • Yes
  • From Warsaw
  • Midtown
  • Twarda 58
  • Ogrodowa 42
  • Jewish
  • in an apartment
  • lack
  • other danger

  • Jako 12 letni chłopak zamieszkał w getcie z rodziną i zajął się wraz z polskimi kolegami szmuglem żywności do getta. Pomagał im w tym policjant Lubaszewski. Później ukrywał się po aryjskiej stronie u rodziców swojego przyjaciela Senka Bieleckiego. Był szantażowany przez znajomego Volksdeutscha Antka Zapałowicza. Następnie uciekł z Warszawy do Kołobieli. Po niedługim czasie powrócił do Warszawy i ponownie z niej uciekł, najpierw do Kołobieli a później dalej na wschód do Lublina i ukrywał się w okolicznych lubelskich wsiach. Pracował u gospodarzy wiejskich ukrywając cały czas swoje pochodzenie. Około 1943 roku wstąpił do partyzantki. Brał udział w wysadzeniu niemieckiego pociągu i wykonaniu wyroku śmierci na mleczarzu kolaborującym z Niemcami. Zaraz po wojnie ukończył szkołę podoficerską i wyjechał do Izraela.

  • in the Ghetto
  • Poles operations, help, work, private/everyday life
  • antisemitism, other help, contacts with other Jews , Polish Police, long-lasting help, individual help , outside of Warsaw, blackmailer/ "szmalcownik", with Aryan documents

  • Relacja Maksa Gradusa w „Ten jest z ojczyzny mojej”.

  • 555-560