Wielu mieszkańców getta z fałszywymi kenkartam...

  • NO

  • Wielu mieszkańców getta z fałszywymi kenkartami ulokowało się po stronie aryjskiej. Prawie wszyscy byli zmuszeni do ciągłego przesiadywania w domu i całkowicie zdani na swoich gospodarzy. Jedynie kobiety o niesemickim wyglądzie i dobrej wymowie spokojniej poruszały się po mieście.
    Opłaty pobierane za pokój i utrzymanie były bardzo wysokie. Np. jednodniowy koszt skromnego pokoju z wiktem wynosił 100 zł, podczas gdy polski robotnik zarabiał w szopie 5-10 zł. Udzielający schronienia niejednokrotnie wykorzystywali sytuację i oszukiwali swoich podopiecznych, przedstawiając zawyżone rachunki za zakupy lub pomniejszając wagę zakupionych artykułów. „Podobnie wyglądało pośrednictwo przy spieniężaniu biżuterii, złota lub osobistych rzeczy.” Zdarzało się również, że gospodarze wydawali Żydów szmalcownikom, aby jednorazowo zdobyć większą sumę, zamiast mieć zysk rozłożony w czasie. Czasem Żydzi opłacali kilka miejsc, chociaż z nich nie korzystali, na wypadek, gdyby miejsc ich pobytu uległo „spaleniu”. Z powodu ciągłego zagrożenia podczas ukrywania się po aryjskiej stronie wielu Żydów wracało do getta.

  • 1940-11-16
  • 1945-01-17
  • in the Ghetto
  • Poles operations, housing, "szmalcownictwo"
  • atmosphere , hosts, costs, blackmailer/ "szmalcownik"

  • Żydzi pod swastyką czyli getto w Warszawie w XX-tym wieku
    w Archiwum ŻIH; Sygn. 302/90

    Henryk Bryskier (Władysław Janowski)
    3 VII 1899 Warszawa-18 X 1945 Warszawa
    s. Juliana i Sury

    Początki okupacji niemieckiej w Warszawie. Wprowadzenie przepisów antyżydowskich, wywłaszczenie przedsiębiorstw żydowskich. Działalność żydowskich organizacji społecznych. Powstanie i organizacja Judenratu. Warunki życia w getcie.
    [brak znacznej części pamiętnika, dotyczącej życia w getcie i działalności społecznej autora].
    Akcja likwidacyjna latem 1942 r., selekcje, organizacja szopów (autor znalazł się w szopie Brauera), budowa schronów. Relacja uciekiniera z Treblinki. Powstanie w getcie. Autor został wywieziony do Lublina i przebywał w obozie koncentracyjnym przy ul. Lipowej. Warunki życia w obozie.

    Autor pamiętnika był inżynierem, działaczem społecznym w getcie warszawskim. Pamiętnik został spisany w Warszawie, w ukryciu, w latach 1943-1944. Wskutek zmiany kryjówki autor nie mógł kontynuować pracy i opisać swej ucieczki z obozu koncentracyjnego. W maju 1944 r. ukrył rękopis na Pradze. Po wyzwoleniu dyr. departamentu w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. Jego córka przekazała pamiętnik w 1947 r. do Żydowskiej Komisji Historycznej.
    Do pamiętnika dołączono fragmentaryczny odpis przygotowany do druku przez Adama Rutkowskiego (39 s.), spis treści całości pamiętnika (9 s., zawierające opis ponad 600 s. rękopisu) oraz list córki autora, Jadwigi Bryskier-Shalit z 18 IV 1964 r. (5 s.), zawierający informacje o autorze i o okolicznościach powstania pamiętnika.
    Publikacja: H. Bryskier, Żydzi pod swastyką czyli getto w Warszawie, „Biuletyn ŻIH”, nr 62 (1967), s. 77-99, nr 67 (1968), s. 109-132 (fragmenty); Pamiętniki z getta warszawskiego, Warszawa 1993, s. 101-104, 125-129, 145-147 (fragmenty).

    <br><br>
    <br><b>Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego</b>
    <br>ul. Tłomackie 3/5
    <br>00-090 Warszawa
    <br>tel. (48) (22) 827 92 21, fax: (48)(22) 827 83 72
    <br>email: secretary@jewishinstitute.org.pl
    <br>http://www.jewishinstitute.org.pl/


  • 21,264-25,268

  • Na str. 25,268 / 27,270 autor przytacza historię ukrywania się swojego znajomego, byłego redaktora gazety, pana M., „wypłoszonego” z domu przez swoją gospodynię, która, jak podejrzewał pan M., chciała go okraść.