Nocna egzekucje: "Nocami kolby żołnierzy...

Nocna egzekucje: "Nocami kolby żołnierzy i pałki straży porządkowej waliły w bramy domów. Wyciągano z domów kilkudziesięciu mężczyzn, których nazwiska figurowały na przygotowanej z góry liście. Ogłupiałych i przerażony prowadzono na którakolwiek z bocznych ulic, miasta ustawiano twarzą do murów i salwami karabinów MPi - zgładzono. Potem dzwoniono energicznie do bram domów, przed którymi leżeli rozstrzelani, wywoływano dozorców polecając im ułożyć trupy w bramach, a krew zmyć z ulicy. W kilka godzin potniej tłumy ludzkie deptały miejsca straceń nie domyślając się niczego. Tylko ustna kronika miasta powtarzana przez dzień lub dwa nazwiska straconych - aż do najbliższej egzekucji."

Archiwum ŻIH; 302/139

Natan Żelechower (Jan Kurczab)

bez tytułu

Warunki życia w getcie warszawskim. Pobyt w schronach po wielkiej akcji 1942 r., wywózka do obozu koncentracyjnego na Majdanku. Cierpienia więźniów Majdanka. Transport do Auschwitz, pobyt w obozie w Jawiszowicach, praca w kopalni. „Marsz śmierci” do Wodzisławia Śląskiego i ewakuacja do Buchenwaldu. Praca w obozach Ohrdruf i Crawinkel (w kamieniołomach). Piesza ewakuacja do Buchenwaldu. Wyzwolenie, sytuacja byłych więźniów po wyzwoleniu.
Autor był z zawodu technikiem dentystycznym. Pamiętnik, spisany po wojnie, przekazał Żydowskiej Komisji Historycznej w Krakowie. Zbieżność jego przybranego nazwiska z nazwiskiem publicysty prasy krakowskiej i działacza społecznego jest przypadkowa.

Maszynopis, s. 1-146, format: 290 x 210 mm, jęz. polski
Odpis: maszynopis, s. 1-219 (2 egzemplarze)

Publikacja: Natan Żelechower, Siedem obozów, „Biuletyn ŻIH”, nr 4 (68),
1968, s. 7-51 (skrót); Pamiętniki z getta warszawskiego, Warszawa 1993,
s. 46-47, 86-89, 129-135 (fragmenty)