Autor porównuje dwie stolice Polski - Kraków i...

Autor porównuje dwie stolice Polski - Kraków i Warszawę - i rozważa, dlaczego Niemcy ponownie za główne miasto podbitego kraju uznali Kraków, a Warszawę zredukowali do szeregu prowincjonalnych miast. Pierwszy powód jest polityczny - okupant nigdy nie stara się utrzymać administracji takiej, jaka była przed podbojem. Inny podział administracyjny dezorganizuje kraj i umacnia nową władzę. Drugi powód: okupant na każdym kroku podkreśla, że w byłej stolicy Polski wpływ kultury niemieckiej zawsze był bardzo silny. Miasto, przez wiele lat znajdujące się w zaborze austriackim, doskonale pasuje do nowej doktryny. Niemieccy historycy znajdą milion dowodów na to, że od najdawniejszych lat kultura niemiecka dominowała w Krakowie, że wszystko, co wartościowe, zbudowali w nim Niemcy. Na życzenie udowodnią, że tak naprawdę w Polsce mieszka zaledwie 10 milionów Polaków - i to jest obecnie jedyna obowiązujący wykładnia. Niemcom jest łatwiej rządzić podbitym krajem z miasta, które znajdują pół-niemieckim, niż z miasta, które jest duchowi germańskiemu obce. Trzeci powód wybrania Krakowa na stolicę jest komunikacyjny: komunikacja z Berlinem jest z Krakowa łatwiejsza i szybsza, niż z Warszawy. Trzy przemyślane przez Kapłana zalety Krakowa stały się przyczyną zlikwidowania społeczności żydowskiej tamże: masom żydowskim nie można było pozwolić przebywać w siedzibie urzędów centralnych Rzeszy. Warszawa straciła na politycznym znaczeniu. Pomimo to - choć formalnie prawdziwego, pełnego getta tutaj jeszcze nie ma - Niemcy poczynili kolejne kroki, by ustalić jego granice. Miasto zostało podzielone na dzielnice: niemiecką, aryjską i żydowską.

Kapłan, Chaim Aron, Scroll of Agony. The Warsaw Diary, transl. from Hebrew and ed. by A. I. Katsh