Given name: Esther Family name: Mayden
- NO
- Female
- Esther
- Mayden
- Sperling
- Maria Żuk
- 1921-07-25
- Yes
- From Warsaw
- no information, Midtown
- Lubartów, Wwa. ul. Koszykowa
- Łódź, Niemcy, USA
- Jewish
- good
- in an apartment
- other
- delation/denunciation, other danger, recognition, in an apartment
-
Esther Sperling Mayden ur. 25. 07. 1921r. Do wybuchu wojny mieszkała z rodzicami Leną i Marcusem oraz rodzeństwem Lizą i Jacobem w Lubaczowie. Po wybuchu wojny z pomocą syna znajomego Polaka trafia do Warszawy. Później dojeżdża do Warszawy również jej młodsza siostra Liza Rosenberg. Ukrywa się na fałszywych dokumentach załatwonych przez Staszka, syna znajomego związanego z polskim podziemiem. Sama się utrzymuje, pracuje najpierw jako opiekunka do dzieci, później rozpoczyna pracę w sklepie spożywczym "tylko dla Niemców". Kilkakrotnie jest aresztowana, ale nie przyznaje się, nawet gdy jest bita, do bycia Żydówką. Podczas powstania warszawskiego wraz z innymi mieszkańcami miasta trafia do obozu przejściowego. Później do Żyrardowa. Tam poznaje kobietę, u której mieszka do końca wojny. Po wojnie poznaje Jacka Sperlinga, swojego przyszłego męża. Wychodzi za mąż w Łodzi i wyjeżdża wraz z mężem najpierw do Niemiec, później do USA. Jej siostra odnajduje się w obozie pracy w Niemczech. Po wojnie wyjeżdża do Izraela. Rodzice giną w Lubaczowie.
- after the war, Ghetto Uprising, Warsaw Uprising, before the war
- administrative, denunciation , Germans operations, Poles operations, Ghetto liquidation, housing, help, work, private/everyday life
- atmosphere , hosts, other help, stranger, long-lasting help, individual help , one-off help, outside of Warsaw, work, with Aryan documents , acquaintances
-
Related sources:
-
Related people:
-
Nieznane
Staszek
(Aider )
Syn znajomego ojca Esther Sperling z Lubaczowa. Bezinteresownie pomagał Esther Sperling Mayden i jej siostrze Lizie....
-
Pukler
Nieznane
(Person who is aided )
Wdowa po mężu Żydzie zamordowanym zaraz na początku wojny. Matka dwóch córek. Ukrywała w sowim mieszkaniu Esther Spe...
-
Rosenberg
Liza
(siblings)
Siostra Esther Sperling. Przyjechała do Warszawy z pomocą Staszka, syna znajomego ojca. Ukrywała się razem ze starsz...
-
Nieznane [esesman]
(Stranger)
Esesman, który puścił wolno Esther Sperling, chociaż rozpoznał w niej Żydówkę w urzędzie miejskim. Miał córkę w tym...
-
Wiśniewska
Nieznane
(Aider )
Właścicielka zakładu pogrzebowego. Przyjęła do swojego mieszkania Esther Sperling i zatrudniła ją w zakładzie. Gdy E...
-
Nieznane
Dusia
(Aider )
Właścicielka mieszkania i matka dówch małych synków, którymi Esther Sperling zajmowała się jako opiekunka. Była bard...
-
Nieznane [brat pani Dusi]
(Stranger)
Brat pani Dusi, u której mieszkała i zajmowała się jej dziećmi. Rozpoznał w Esther Żydówkę i powiedział o tym p. Dus...
-
Nowak
Nieznane
(Aider )
Właściciel sklepu "tylko dla Niemców". Bardzo serdecznie przyjął Esther do pracy i bardzo przyjaźnie z nią...
-
Nieznane [ kobieta wynajmująca pokój Esther Sperling]
(Aider )
Kobieta wynajmująca pokój w swoim mieszkaniu Esther Sperling. Nie wiedziała, że Esther jest Żydówką.
-
Sperling
Jack
(husband)
Sowiecki żołnierz, który poznał Esther Sperling w drodze do Lubaczowa. Pomagał jej w podróży. Razem wrócili do Warsz...
-
Nieznane
Dusia
(Aider )
Kobieta, którą Esther Sperling poznała na dworcu w Żyrardowie. Zaproponowała Esther mieszkanie w swoim domu. Razem w...
Related places:
-
Nieznana [mieszkanie p. Pukler]
Esther Sperling Mayden przyjeżdża razem ze Staszkiem do Warszawy i zatrzymuje się u rodziny Pukler. Wdowy z dwiema c...
-
Dworzec kolejowy w Warszawie
Dzięki pomocy znajomego Esther Sperling Mayden jedzie do Warszawy. Syn znajomego jej ojca, jest gotowy jej pomóc pod...
-
urząd miasta
Gdy w ratuszu Esther Sperling stara się załatwić dla siebie kenkartę zostaje wezwana przez oficera niemieckiego i pr...
-
Koszykowa [zakład pogrzebowy]
Esther idzie do pani Wiśniewskiej, znajomej pani Pukler i ona ją przyjmuje do siebie do mieszkania i do pracy. Nie w...
-
Biuro zatrudnienia w Warszawie
Esther Sperling decyduje się na pójście do biura zatrudnienia w Warszawie, aby tam znaleźć pracę. Jej siostra bardzo...
-
Nieznane [mieszkanie p. Dusi]
Esther Sperling zamieszkuje z nową rodziną, opiekuje się dwoma chłopcami najlepiej jak potrafi, chociaż nigdy wcześn...
-
Nieznana [wynajęty pokój Esther Sperling]
Esther Sperling wynajmuje pokój przy rodzinie na Powiślu. Z pracy opiekunki ma zaoszczędzone pieniądze.
-
Nieznana [pokój wynajęty przez Esther Sperling]
Esther Sperling przeprowadza się do kobiety, która wynajmuje jej pokój w swoim mieszkaniu. Dzięki temu ma bliżej do...
-
Nieznana [sklep tylko dla Niemców]
Esther Sperling rozpoczyna pracę w sklepie, w którym mogą kupować tylko Niemcy.
-
Al. Szucha
Siedziba Gestapo.
-
posterunek granatowej policji
Esther Sperling gdy zostaje aresztowana najpierw trafia z granatowymi policjantami na posterunek policji i tam zosta...
-
Nieznane [tramwaj jadący przez getto]
Esther Sperling każdego dnia aby dojechać do pracy przejeżdża obszar getta. Widzi w nim przerażające ją sceny. Pewne...
-
Lubaczów
W wigilię Bożego Narodzenia Esther Sperling decyduje się wyjechać z Warszawy do rodziców. Oboje jeszcze żyją.
-
Nieznana ulica miasta
Esther Sperling jadąc tramwajem do pracy obserwuje grupę robotników z getta idących do pracy. Wszyscy wyglądają jak...
-
Marszałkowska
Na ulicy Marszałkowskiej Esther Sperling widzi dwoje dzieci żydowskich, które wyszły z kanałów. Chłopca i dziewczynk...
-
Pl. Narutowicza
Esther Sperling zaczyna co dzień chodzić do kościoła na pl. Narutowicza. Staje się bardzo przesądna, ponieważ gdy ty...
-
park miejski
Esther Sperling co niedziela spotyka się z siostrą, babcia, właścicielka mieszkania w którym Esther wynajmuje pokój...
-
Nieznane [ obóz przejściowy]
Esther Sperling zostaje podczas powstania warszawskiego złapana przez hitlerowców i zaprowadzona razem z innymi Pola...
-
Żyrardów
Esther Sperling trafia podczas powstania warszawskiego do Żyrardowa.
-
Żyrardów [dworzec]
Esther Sperling jest przekonana, że jej siostra wkrótce przyjedzie kolejnym pociągiem z Warszawy czeka na dworcu, wy...
-
Żyrardów [dom Dusi]
Esther Sperling zamieszkuje w domu Dusi. Dusia nie wie, że Esther jest Żydówką.
-
Nieznane
Esther Sperling razem z Dusią idą piechotą do Warszawy.
-
Nieznane [mieszkanie Lizy Rosenberg]
Esther Sperling dociera z Dusią do rodziny u której mieszkała jej siostra. Dowiaduje się od gospodyni, że jej siostr...
-
Łódź
Esther Sperling i Jack Sperling pobierają się zaraz po wojnie w Łodzi i decydują na wyjazd do USA przez Niemcy. W ob...
Related events:
- Esther Sperling Mayden przyjeżdża razem ze Staszkiem do Warszawy i... (free of charge / housing/hiding place) ,
- Dzięki pomocy znajomego Esther Sperling Mayden jedzie do Warszawy.... (other help) ,
- Zaraz na powitaniu, pani Pukler informuje ją, że musi ukrywać się... (housing/hiding place / other help) ,
- Staszek przychodzi w niedzielę odwiedzić Esther i przekazuje jej w... (other help) ,
- Pewnej niedzieli Staszek przynosi Esther świadectwo urodzenia i um... (free of charge / documents) ,
- Po sześciu miesiącach oczekiwania, Esther Sperling otrzymuje fałsz... (documents) ,
- Esther Sperling stara się załatwić siostrze kenkartę. Udaje się je... ,
- Gdy w ratuszu Esther Sperling stara się załatwić dla siebie kenkar... (one-off/short-lasting / other help) ,
- Pewnego dnia z samego rana do pokoju Esther przychodzi pani Pukler... (other help / Danger) ,
- Pani Pukler informuje ją, że ma znajomą, panią Wiśniewską na ul. K... (other help) ,
- Esther idzie do Pani Wiśniewskiej, znajomej pani Pukler i ona ją p... (housing/hiding place) ,
- Esther jest przerażona pracą w zakładzie pogrzebowym. Po niedługim... (housing/hiding place) ,
- W niedziele Esther Sperling spotyka się ze swoją siostrą. Chodzą r... 1940 ,
- Esther Sperling decyduje się na pójście do biura zatrudnienia w Wa... 1940 (work) ,
- Wiśniewska proponuje Esther Sperling pracę jako opiekunki dwóch ma... 1940 (other help) ,
- Esther Sperling zamieszkuje z nową rodziną, opiekuje się dwoma chł... 1940 (housing/hiding place) ,
- W Boże Narodzenie Dusia urządza duże rodzinne przyjęcie. Esther Sp... 1940 (Denunciation) ,
- Esther Sperling pakuje swoje rzeczy i wraca do pani Pukler, jedyne... 1940-12-24 (one-off/short-lasting / housing/hiding place) ,
- Esther Sperling opowiada pani Pukler o zajściu z panią Dusią i jej... 1940-12-24 ,
- Pani Pukler z wielkim żalem odmawia Esther Sperling możliwości mie... 1940-12-25 ,
- Esther Sperling wynajmuje pokój przy rodzinie na Powiślu. Z pracy... 1941 (housing/hiding place) ,
- Esther Sperling idzie do biura zatrudnienia, zdeterminowana. Nie c... (work) ,
- Tydzień po zarejestrowaniu się w biurze pracy, Esther Sperling dos... (work) ,
- Esther Sperling przeprowadza się do kobiety, która wynajmuje jej p... (housing/hiding place) ,
- Esther Sperling rozpoczyna pracę w sklepie, w którym mogą kupować... (work) ,
- Esther Sperling jest bardzo zadowolona z pracy w sklepie nur fur D... (work) ,
- Pewnego dnia, pan Nowak mówi do Esther Sperling, że gdyby nie wied... ,
- Pewnego dnia, gdy Esther Sperling wróciła z pracy w bramie jej kam... (Danger) ,
- Esther Sperling jest przesłuchiwana przez gestapo. Kłamie jak tylk... (Danger) ,
- Po jej powrocie z więzienia gestapo, okazuje się, że donieśli na n... (Denunciation) ,
- Staszek odwiedza Esther Sperling co niedziela i co niedziela przek... (other help) ,
- Esther Sperling gdy zostaje aresztowana najpierw trafia z granatow... (Danger) ,
- Gdy Esther Sperling wychodzi na wolność jest przerażona, wszystkie... ,
- Esther Sperling nie przyznaje się właścicielce mieszkania, że zost... ,
- Esther Sperling wraca po trzech tygodniach aresztu do pracy. Okazu... (work) ,
- Pewnego dnia, gdy Esther Sperling wraca z pracy zostaje zatrzymana... (Danger) ,
- Esther Sperling zostaje zaprowadzona na posterunek policji i tam ż... (Danger) ,
- Esther Sperling każdego dnia aby dojechać do pracy przejeżdża obsz... ,
- W wigilię Bożego Narodzenia Esther Sperling decyduje się wyjechać... (Danger) ,
- Esther Sperling wraca do Warszawy od rodziców. Wraca do swojego mi... ,
- Esther Sperling jadąc tramwajem do pracy obserwuje grupę robotnikó... ,
- Esther Sperling obserwuje zza muru getta powstanie w getcie. Smog... 1943-04 ,
- Na ulicy Marszałkowskiej Esther Sperling widzi dwoje dzieci żydows... 1943 ,
- Esther Sperling zaczyna co dzień chodzić do kościoła na pl. Naruto... ,
- Esther Sperling co niedziela spotyka się z siostrą, babcia, właści... ,
- Esther Sperling w niedziele chodzi z siostrą do parku i opowiadają... ,
- Po wyzwoleniu Warszawy Esther Sperling jedzie do Lubaczowa aby spo... 1945-02 ,
- Gdy Esther Sperling orientuje się, że jej rodzice nie żyją a w dom... 1945-02 ,
- Gdy wybucha powstanie warszawskie Esther Sperling jest w pracy. Or... 1944-08 (Danger) ,
- Esther Sperling zostaje podczas powstania warszawskiego złapana pr... 1944-08 (Danger) ,
- Esther Sperling trafia podczas powstania warszawskiego do Żyrardow... 1944-08 ,
- Esther Sperling traci kontakt z siostrą gdy rozpoczyna się powstan... 1944-08 ,
- Esther Sperling jest przekonana, że jej siostra wkrótce przyjedzie... 1944-08 (housing/hiding place) ,
- Esther Sperling zamieszkuje w domu Dusi. Dusia nie wie, że Esther... 1944-08 (housing/hiding place) ,
- Esther Sperling po tym co widziała w czasie okupacji w Warszawie i... 1944 ,
- Esther Sperling mieszka w domu Dusi do końca wojny. 1945 (housing/hiding place) ,
- Gdy ogłaszają koniec wojny, Esther Sperling przypadkiem słyszy roz... 1945 ,
- Esther Sperling mówi o zasłyszanej rozmowie o tym, że są jacyś Żyd... 1945-01 ,
- Esther Sperling razem z Dusią idą piechotą do Warszawy. 1945 ,
- Esther Sperling dociera z Dusią do rodziny u której mieszkała jej... 1945 ,
- Esther Sperling i Jack Sperling pobierają się zaraz po wojnie i de... 1945 ,
- Esther Sperling dostaje telegram od swojej siostry. Dowiaduje się,... 1945 ,
-
Nieznane
Staszek
(Aider )