Wywiad USC 22155 Stanislawa Rubilowicz

Stanislawa Rubilowicz (Stanislawa Grynbaum, I voto Alapin), ur. 06.02.1915 w Warszawie, córka Bolesława Grynbauma i Ireny z d. Stange.
Stasia pochodziła z zamożnej, całkowicie zasymilowanej rodziny. Gdy miała 8 lat rodzice rozwiedli się, matka zmieniła nazwisko na Grywińska, została żoną Karola Adwentowicza i znaną aktorką. Stasia została z ojcem. Po skończeniu szkoły zaczęła studiować medycynę. Poznała Bolesława Ałapina i wyszła za niego za mąż, w 1938 r. urodziła synka Piotrusia. Na początku wojny mąż znalazł się we Lwowie; Stasia dotarła tam do niego w zimie 1939/40, ale postanowiła wrócić do Warszawy. Poszła wraz z synkiem, ojcem, jego drugą żoną i jej synem do getta. Pracowała w szpitalu żydowskim, zarabiała jako pielęgniarka. Udało jej się wysłać syna na stronę aryjską do matki, która umieściła go u zakonnic. Gdy zaczęły się wywózki, Stasia wyszła z getta z placówką. Adwentowicz załatwił jej aryjskie papiery. Stasia podejmowała różne prace, ale wszędzie spotykała znajomych, więc je natychmiast porzucała. Zamieszkała razem z kuzynką, zarabiały robieniem na drutach. Spotkała koleżankę szkolną która ją zadenuncjowała. Stasia została zabrana na gestapo, spędziła ok. 2 tygodni w celi. Wyciągnęli ją przyjaciele, którzy zaręczyli za jej aryjskość. Stasia została wysłana poza Warszawę, do posiadłości Albinów; wkrótce dołączyły do niej matka i babka. Po zakończeniu wojny Stasia wstąpiła do wojska jako lekarz. Rozwiodła się z Ałapinem, wyszła ponownie za mąż za Mieczysława Rubiłłowicza. W 1957 r. wyjechali z Polski.

USC Shoah Foundation – The Institute for Visual History and Education Leavey Library 650 West 35th Street, Suite 114 Los Angeles, CA 90089-2571
https://vhaonline.usc.edu

Losy Stasi Rubilowicz zostały opisane w książce: Heather Laskey, Night Voices: Heard in the Shadow of Hitler and Stalin, McGill-Queen's University Press 2003