Wywiad USC 18142 - Janina Grosglik

Rodzice autorki przeszli na katolicyzm, ochrzcili córki, zmienili nazwisko z Szafir na Szczawińscy. Mieszkali na Twardej 15. Janina wyszła za mąż za Stanisława Dąbrowskiego w 1939 r. Sekretarka organizacji drogistów, do której należał ojciec, zaszantażowała rodziców, że wpisze ich na listę Żydów, jeśli nie oddadzą jej składu. Janina załatwiała im inne mieszkania, ciągle musieli się przenosić. Mieszkali w Świdrze, w Podkowie Leśnej, Śródborowie, Chylicach, Różance. Pewnego dnia znaleźli ich policjanci szmalcownicy. Wzięli ojca na zakładnika, a ponieważ rodzina nie zdobyła tyle pieniędzy ile trzeba było, wypuścili ojca, ale zatrzymali jego kenkartę. Siostra, Hala Ołomucka, została aresztowana i spędziła kilka miesięcy na Pawiaku. Z Umschlagplatzu uratował ją żydowski policjant i wyprowadził na stronę aryjską. Hala trafiła do rodziców, którzy ukrywali się z jej synkiem Teosiem. W ostatnim okresie życia rodzice mieszkali w Różance pod Legionowem gdzie zostali zadenuncjowani przez córkę właścicieli i aresztowani razem z wnukiem. Janina zaczęła szukać rodziców z poleconym jej komisarzem policji, Czerskim, ale rodzice i siostrzeniec już zostali rozstrzelani. Janina mieszkała przez część okupacji na Słowackiego, a później na Nowogrodzkiej, u pp. Dąbrowskich, aż do lipca 1944 r. W czasie powstania warszawskiego zaopatrywała powstańców w warzywa z ogródków działkowych nad Wisłą. Szabrowała. W czasie powstania dotarła do wynajętego pokoju w "szklanym domu" na Mickiewicza, gdzie zgromadziła rzeczy po rodzicach. Zdmuchnęła ją z ulicy fala uderzeniowa. Doszła do szpitala, a po opatrzeniu dostała miejsce w domu sióstr Okorskich, na Próchnika. Tam doczekała końca powstania. Po upadku powstania, z Pruszkowa trafiła do Ursusa do hangaru postawionego przez Jana i Julkę Oleinbachów, w którym, na słomie, nocowali uciekinierzy z Warszawy. Julka Oleinbach z domu Kerner była koleżanką Janiny z klubu Warszawianka. Po wyzwoleniu odnalazła Janinę Henryka Kuzynowicz, koleżanka mieszkająca w Zalesiu i zabrała ją do siebie. W Zalesiu Janina zajmowała się gospodarstwem, chociaż nie miała o tym pojęcia. Po wyzwoleniu Warszawy zaczęła szukać siostry. Odnalazła ją w Świdrze, a Hala odnalazła po wojnie męża.

USC Shoah Foundation – The Institute for Visual History and Education
Leavey Library
650 West 35th Street, Suite 114
Los Angeles, CA 90089-2571