Given name: Esther-Marysia Family name: Złoto
- YES
- Female
- Esther-Marysia
- Złoto
- Wajnrauch
- Estera Małka; Zofia Radwańska
- 1928-08-04
- Warszawa
- Yes
- From Warsaw
- suburban Warsaw, Midtown
- Ul. Rynkowa 7
- ul. Orla 4; Skarżysko-Kamienna; Otwock; Łódź; Gdańsk; Francja
- Jewish
- good
- secondary
- on surface , in an apartment
- money
- delation/denunciation, other danger, blackmail/"szmalcowanie" resulting in escape , in an apartment
-
Córka Rywki i Chaima Wajnraucha; ojciec pracuje jako księgowy w wytwórni czekolady. Najstarszy brat Esther – Natan – wyjeżdża nielegalnie do Izraela w 1935. Jej starsza siostra Dorota wychodzi za mąż w 1937, wyprowadza się do Gdańska. Młodsi bracia – Mietek (Motek) i Zygmunt. Rodzina jest tradycyjna; w domu mówi się w jidysz i po polsku. Po wybuchu wojny ojciec Esther organizuje kiosk z papierosami; jej bracia zarabiają na szmuglu. W sierpniu 1942 cała rodzina wychodzi na aryjską stronę z fałszywymi dokumentami, w czym pomagają znajomi polscy szmuglerzy. Wajnrauchowie wyjeżdżają do rodziny, do getta w Skarżysku-Kamiennej. Chaim odnajduje Dorkę, która z Esther wraca do Warszawy. Tymczasem getto w Skarżysku zostaje zlikwidowane, Motek i Zygmunt trafiają do obozu pracy, Rywka zostaje wywieziona do Treblinki. W marcu 1943 Chaim zostaje rozstrzelany przez Niemców na skutek denuncjacji. Esther próbuje wydostać braci z obozu; wychodzi za mąż za Izraela Złoto. Mieszkają w Otwocku. W marcu 1943 rodzi się ich syn, Michał. Po wyzwoleniu mieszkają krótko w Łodzi, potem w Gdańsku. W 1948 emigrują do Francji.
- after Warsaw Ghetto Uprising, 1943, in the ghetto
- administrative, German operations, business, social/communal, private life / daily life
- atmosphere, author, children, youth, camps, Polish blue police, rescue attempts, entrepreneurs, the 'Aryan' side, blackmail, smuggling, awareness of Holocaust, services, around the author, escaping the ghetto, accidents, deportation, everyday life, private life, Jews
-
Related sources:
- Cz. 4 filmu
-
Related people:
-
Wajnrauch
Chaim
(father)
Ojciec Esther Złoto. Przed wojną ma biuro podań, jest księgowym w wytwórni czekolady. Rodzina jest tradycyjna, w dom...
-
Nieznane [sąsiad Wajnrauchów]
(Neighbor / Blackmailer)
Chce się ożenić z Esther-Marysią Złoto, która nie chce o tym słyszeć. Mężczyzna jest dużo od niej starszy, nie podob...
-
Wajnrauch
Rywka
(mother)
Żona Chaima, matka Esther-Marysi Złoto i jej czworga rodzeństwa. Jej mąż pracuje jako księgowy w wytwórni czekolady,...
-
Wajnrauch
Mieczysław (Motek)
(siblings)
Starszy brat Esther-Marysi Złoto. Ojciec Motka, Chaim Wajnrauch, jest księgowym. W getcie organizuje kioski z papier...
-
Wajnrauch
Zygmunt
(siblings)
Starszy brat Esther-Marysi Złoto. Ojciec Zygmunta, Chaim Wajnrauch, pracuje jako księgowy. W getcie organizuje kiosk...
-
Nieznane [znajomi szmuglerzy]
(Acquaintance / Aider )
Ich rodzice pracują jako dozorcy w dawnej siedzibie Ministerstwa Skarbu; mieszkają na poddaszu. Od chwili zamknięcia...
-
Nieznane [rodzice szmuglerów]
(Aider )
Pracują jako dozorcy w dawnej siedzibie Ministerstwa Skarbu; mieszkają na poddaszu. Od chwili zamknięcia getta ich s...
-
Żółtek
Dora
(siblings)
Starsza siostra Esther Złoto, córka Chaima i Rywki Wajnrauchów. Ma dwóch braci, Zygmunta i Motka. Wychodzi za mąż w...
-
Harpaz
Anath
(Stranger / Person who is aided )
Jej matka i młodsza siostra zostają deportowane w połowie 1942. Ojciec oddaje ją pod opiekę żonie swego kuzyna, Dorz...
-
Nieznane [granatowy policjant]
(Acquaintance / Aider )
Znajomy Esther-Marysi Złoto. Pomaga jej znaleźć mieszkanie w Warszawie – pokój, w którym Esther, jej siostra Dora i...
-
Złoto
Izrael
(husband)
Mąż Esther-Marysi, z domu Wajnrauch. Zna Esther z czasów przedwojennych, spotykają się ponownie w Skarżysku-Kamienne...
-
Nieznane [granatowy policjant]
(Stranger)
Przychodzi do domu, w którym mieszkają Esther i Izrael Złoto; szuka Żydówki w ciąży. Syn Esther i Izraela urodził si...
-
Nieznane [sąsiad]
(Neighbor / Denouncer)
Mieszka po sąsiedzku z Izraelem i Esther Złoto. Donosi granatowym policjantom, że w sąsiednim domu ukrywają się Żydz...
Related places:
-
Leszno
Esther Złoto spotyka dawną koleżankę, jest przerażona jej nędznym wyglądem.
-
Ul. Orla 4
Sąsiad Wajnrauchów chce się ożenić z Esther Marysią Złoto, grozi donosem.
-
Nieznana
Esther-Marysia Złoto wraca ze Skarżyska-Kamiennej do Warszawy, ktoś daje jej kontakt do granatowego policjanta, któr...
-
Otwock
Esther-Marysia Złoto przywozi ze Skarżyska-Kamiennej jednego z braci, drugi spotyka ojca na dworcu warszawskim.
Related events:
- Ojciec Esther Złoto, Chaim Wajnrauch jest inwalidą wojennym, w zwi... (Help / emergency help / helping other Jews ) ,
- Sąsiad Wajnrauchów chce się ożenić z Esther, która nie chce o tym... (Blackmail/"Szmalcowanie" / Danger) ,
- W czasie akcji na Orlej Esther chowa się z matką w pomieszczeniu z... 1942 (Independent Jewish actions / Danger) ,
- Po zatrzymaniu i zwolnieniu z Umschlagplatz Chaima Wajnraucha z sy... 1942-08 (Help / housing/hiding place / emergency help / Independent Jewish actions ) ,
- Esther-Marysia Złoto wraca do Warszawy ze swoją starszą siostrą, D... 1942-10 (Help / long-lasting / housing/hiding place / Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
- Esther-Marysia Złoto przywozi ze Skarżyska-Kamiennej jednego z bra... 1943 (Help / long-lasting / Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
- W lutym 1944 Esther Złoto rodzi syna, Michała; dziecko ma dwa tygo... 1944 (Independent Jewish actions / Danger) ,
- Po najściu granatowych policjantów Izrael Złoto znika na pewien cz... 1944-03 (Robbery) ,
- Izrael Złoto dowiaduje się od granatowego policjanta, który był w... 1944-06 (Help / one-off/short-lasting / housing/hiding place / Independent Jewish actions ) ,
-
Wajnrauch
Chaim
(father)