Given name: Adela Family name: Roland
- NO
- Female
- Adela
- Roland
- Szankowska (Szandkowska)
- Yes
- From Warsaw
- Mokotów
- Rakowiecka 39a m 12
- Kraków ul. Smoleńsk 17; Listopada 8 (?); Wiedeń; Berlin
- Polish
- in an apartment
-
Z domu Szankowska. Mężatka. Około 50 lat, ciężko chora na reumatyzm. Jej mąż, przedwojenny dyrektor techniczny PLL LOT, był w armii polskiej na Zachodzie. Utrzymywała się z wynajmowania 2 pokoi i sprzedawania swoich rzeczy. Jej matka, pani Szankowska, wdowa po greckokatolickim proboszczu ze wschodniej Małopolski, przyjęła folkslistę, była zawziętą zwolenniczką Hitlera i namawiała do tego córkę. Adela nie zgodziła się na to, ale Szankowska namówiła jej córkę, Danutę. Jej brat, przed wojną prokurator w Złoczowie, w czasie wojny, jako Szankowsky, zamieszkał w Wiedniu. Jej kuzyni, Sandlerowie, podpisali folkslistę. Tylko Adela trwała w swoim postanowieniu. Matka witała się pozdrowieniem "Heil Hitler", córka pracowała w Pałacu Bruchla, a w końcu 1943 r. wyszła za mąż za 30 lat starszego kupca, Friedricha Heckermanna. Adela długo nie mogła się z tym pogodzić. Jednak Heckermann okazał się przyzwoitym człowiekiem, antyfaszystą. W maju 1943 r. Rolandowa wynajęła pokój Janowi Kucińskiemu (Maurycy Laibach). Administratorka domu, p. Wartanowicz zażądała od nie oświadczenia, że zna swojego lokatora od dawna i może zaświadczyć o jego aryjskim pochodzeniu. Powoływała się na zarządzenie policji polskiej. Kuciński sprawdził, że takie zarządzenie nie istnieje i zabronił Adeli podpisywania oświadczenia. Po stanowczej rozmowie z Kucińskim i A. Roland, Wartanowicz przeprosiła i zameldowała go. Zięć, Heckermann, przychodził na Rakowiecką, znał Kucińskiego, wiedział, że jest Żydem, był przyzwoitym i życzliwym człowiekiem i był przychylny Kucińskiemu. 9 sierpnia Niemcy wyrzucili z budynku lokatorów w ciągu 10 minut. Wyruszyła razem z Kucińskim. 16 sierpnia dotarli do wsi Sokołów pod Komorowem. Mieszkali tam do 1 października. Jan grywał w szachy z kapralem Wermachtu. Dzięki temu dostali przepustkę i wyjechali do Krakowa. Zamieszkali wszyscy u jej siostry na ul. Smoleńsk 17. Później na ul. Listopada 8. Utrzymywali się z Rolandową z lekcji angielskiego. Tym czasem Heckermann, w Berlinie, dowiedział się o wyrzuceniu ich z domu i namawiał do przyjazdu do Berlina. Wyjechali jednak do Wiednia, gdzie przebywała córka Rolandowej z niemowlęciem. W połowie grudnia przyjechał do Wiednia Heckermann i zabrał Jana, Rolandową i żonę Danutę z dzieckiem do Berlina. Zamieszkali w dzielnicy Hermsdorf w willi na I piętrze.
- Ghetto Uprising, Warsaw Uprising
- Poles operations, help
- other help, stranger, housing assistence
-
Related people:
-
Heckermann
Fredrich
(in-law)
Niemiecki biznesmen, kupiec z Berlina, mało inteligentny, ale zdolny. W czasie okupacji, w Warszawie, w 1943/44 r. o...
-
Sołtysiak
Nieznane
(Acquaintance)
Dozorca domu przy ul. Rakowieckiej 39a . Wyjątkowo zacny i uczynny człowiek. Orientował się w pochodzeniu Jana Kuciń...
-
Wartanowicz
Nieznane
(Acquaintance)
Administratorka domu przy ul. Rakowieckiej 39a. W maju 1943 r. zażądała od Adeli Roland pisemnego oświadczenia, że z...
-
Kuciński
Jan
(Stranger / Person who is aided )
Gimnazjum kończył we Lwowie, matura w 1911 r. W czasie I wojny światowej walczył w Karpatach w armii austro-węgiersk...
Related places:
-
Rakowiecka 39a m 12
Mieszkanie Anieli Roland, w którym zamieszkał Jan Kuciński (Maurycy Laibach).
-
Heckermann
Fredrich
(in-law)