Given name: Helena Family name: Rogalska
- NO
- Female
- Helena
- Rogalska
- Edwarda Sławeńczyńska
- Helena Majewska
- 1912-00-00
- Daugawpiła na Łotwie
- Yes
- From Warsaw
- Midtown
- Ciepła
- Ogrodowa 45 (?); Ogrodowa 26; Leszno
- Jewish
- bad
- secondary
-
Urodziła się na Lotwie, w 1915 roku przyjechała z matką do Warszawy. Miała brata, starszego o 6 lat i siostrę. Ukończyła gimnazjum, później szkołę Singera, na Marszałkowskiej. Już w szkole powszechnej dawała korepetycje słabszym uczniom. W szkole zawodowej, i po jej ukończeniu, uczyła zawodu. Należała do Ha Chaluc w szkole powszechnej. Nauczyła siostrę haftu i obie zarabiały na dom, ojciec nie miał pracy. Poznała przyszłego męża, członka Anarchistycznej Federacji Polski, Pawła Rogalskiego, który .przed wojną był wielokrotnie aresztowany. W 1936 r. wzięli ślub rabinacki w zwykłym mieszkaniu. Mąż pracował jako dziennikarz. Przed wojną usunęła ciążę. Dalej pracowała w zawodzie, uczyła zawodu swoją pomoc, Marysię, która była jak członek rodziny. W czasie bombardowania Warszawy, we wrześniu, znów była w ciąży, siedziała w sieni, w otwartych drzwiach, ponieważ było jej duszno . Niepokoiła się o męża, który wyszedł z Warszawy na wezwanie Starzyńskiego. W październiku 1939 r. urodziła córkę, która żyła tylko kilka dni, nie pozwolono jej zobaczyć martwego dziecka. Mąż podjął pracę w magazynach żywnościowych. Część jej rodziny wyjechała. Do 1941 r. mieszkali na Ogrodowej 45, w getcie. Marysia, była gosposia, do getta przynosiła im drzewo na opał, pieniądze na opłacenie policji. Kiedy zaczęto wysiedlać małe getto, Rogalscy postanowili sprzedać większość mebli z mieszkania. Wynajęli pokój w przejściowym pokoju na Ogrodowej 26, na V piętrze. Mąż zachorował na tyfus, na szczęście mieli znajomego lekarza i przyjaciół po aryjskiej stronie, którzy dostarczali leki. Po tyfusie miał zapalenie opon mózgowych. Siostrzenica przynosiła im zupki z pomocy. Do getta przychodził Kondek Świerczyński, syn przyjaciela, przynosił papierosy i trochę artykułów spożywczych. Kiedy mąż wyzdrowiał, w styczniu 1942 r. opuścili getto. Helenę wyprowadziła, z placówką, przyjaciółka szwagierki, której mąż był krojczym w fabryce Schultza, po aryjskiej stronie. W fabryce Helena czekała 1,5 dnia aż przyszli po nią przyjaciele męża z organizacji AFP, państwo Świerczyńscy i zabrali ją do siebie na Leszno. Mieszkała u nich 10 dni. Przyszła po nią Zofia Hajkowicz, członkini Organizacji Syndykalistycznej, mająca kontakty z Żegotą. Zabrała Helenę do lokalu organizacji. Tam Helena ( a właściwie Edwarda) dostała kenkartę na nazwisko Helena Majewska. Potem Zofia posyłała ją do różnych mieszkań. m.in. na Jaracza, naprzeciwko teatru *Ateneum*, na Chełmską. .Kiedy mąż wyszedł z getta, Zofia Hajkowicz wynajęła, dla niej i jej męża, pokój na Widok u starszej pani. Gospodyni znała ich pochodzenie, ale jak ukazało się ogłoszenie wydane przez Niemców o karaniu śmiercią osób ukrywających Żydów, wymówiła im mieszkanie. Wtedy, w październiku 1942 r., Zofia Hajkowicz wynajęła dla nich kolejny lokal na Badowskiej. Nie mieli umeblowania, tylko materac kupiony przez Pawła. Zofia przyniosła Helenie maszynę, żeby mogła zarabiać. Zamieszkała z nimi jeszcze jedna Żydówka, Kolońska, która chodziła do jakiejś firmy krawieckiej i przynosiła do szycia materiały na sukienki i inne części garderoby, dla dzieci niemieckich. Wszyscy lokatorzy pomagali. Rogalscy dostawali też pieniądze z Żegoty dzięki Bermanowej. Helena nie wychodziła z domu przez dwa lata. Przyszła do nich siostra Pawła, która wyszła z getta, siostrzenica Kolońskiej, która wyskoczyła z pociągu do Treblinki, Mieszkali na Badowskiej do połowy sierpnia 1944 r. Wtedy Niemcy wszystkich wysiedlali z tej ulicy. Mężczyzn Niemcy zabierali. Paweł zgolił wąsy, założył spódnicę i chustkę na głowę i tak poszli do ogródków na Chełmskiej. Po kilku dniach poszli do jakiegoś mieszkania, w którym było otwarte okno na parterze. Było ich tam kilkanaście, kilkadziesiąt osób, Polaków. Wydała ich kobieta, która wyszła z kryjówki. Niemcy zabrali mężczyzn, a po kilku dniach kobiety, Okazało się, że wszystkich zabrano do koszar na Rakowieckiej. Zorganizowano dla nich obóz na terenie Łazienek. Było tam dobre wyżywienie. Mężczyzn wysłano do roboty, do zbierania trupów. Przyjęci byli agresywnie, podzieleni na grupy. Rogalscy, z własnej chęci, trafili do grupy do pracy. Zostali zaprowadzeni do mieszkania na Rakowieckiej. zastali tam mnóstwo jedzenia. Kobiety miały pracować w kuchni, a mężczyźni przy różnych pracach zleconych przez Niemców. Zaczęło się bombardowanie Warszawy od strony praskiej. Niemcy załadowali wszystkich na ciężarówki i zaczęli wywozić z Warszawy. W Nadarzynie, gdzie był przystanek, Paweł Rogalski przekupił jakiegoś chłopa, który zabrał jego, jego żonę, Zulę, Kolońską i siostrę Pawła, Felkę, do Zalesia. W Zalesiu przeżyli do stycznia 1945 r. Rogalscy wrócili do Warszawy. W Komitecie Żydowskim na Pradze dowiedzieli się, że w bunkrze na Siennej ukrywają się jeszcze ich znajome, Bronka Rosłoniec i Halina Marek, wydobyli je stamtąd. Helena wyjechała po wojnie do Łodzi, *za mężem*.
- housing, "szmalcownictwo", private/everyday life
- contacts with other Jews , housing assistence , help from other organisation , quarter/district, acquaintances
-
Kobieta, która wyskoczyła z pociągu do Treblinki, jest opisana w wspomnieniach Pawła Lwa Marka *Na krawędzi życia*. Miała na imię Zula. W tej samej książce, Paweł Lew Marek pisze, że Rogalski do końca wojny ukrywał się w Nadarzynie.
-
Related sources:
-
Related people:
-
nieznane
Marysia
(Acquaintance / Aider )
Młoda dziewczyna ze wsi, która pracowała jako służąca u Heleny i Pawła Rogalskich. Kiedy ich mieszkanie znalazło się...
-
Rogalski
Paweł Jan
(husband)
Członek Anarchistycznej Federacji Polski, wielokrotnie bywał aresztowany z tego powodu. W 1928/29 r. poznał swoja pr...
-
Świerczyński
Konrad
(Acquaintance / Aider )
Członek Anarchistycznej Federacji Polski. Księgarz, poeta, którego wiersze, przed wojną drukowane w prasie anarchist...
-
nieznane
dziewczyna pytająca o godzinę
(Stranger / Blackmailer)
Latem 1942 r. zapytała Helenę Rogalską o godzinę i o to czy jest Żydówką. Była z potężnymi mężczyznami, szmalcownika...
-
nieznane
policjant granatowy
(Stranger / Aider )
Granatowy policjant, który zauważył w bramie na Chłodnej szmalcowników i kobietę, którą okradali. Podszedł do nich,...
-
nieznane
szmalcownicy na Chłodnej
(Stranger / Blackmailer)
Latem 1942 r. zatrzymali na Chłodnej Helenę Rogalską, wciągnęli ją do bramy i zabrali obrączkę, pierścionek i złoty...
-
nieznane
komisarz policji granatowej
(Stranger / Aider )
Uwolnił, doprowadzoną do komisariatu po spotkaniu ze szmalcownikami, Helenę Rogalską i nakazał podległemu policjanto...
-
Kolońska
nieznane
(Stranger)
Zamieszkała na Badowskiej, w mieszkaniu Rogalskich, a właściwie w kuchni, miała własne łóżko polowe.Pracowała razem...
-
Hofman
Fryda
(Stranger)
W getcie pomagała ciężarnej żonie Wolfa Kundorfa, która we wrześniu 1942 r. urodziła córeczkę. Fryda wyniosła tę dzi...
-
nieznane
starsza pani z ul. Widok
(Stranger / Aider )
Starsza kobieta, mocno wierząca, chodząca do kościoła kilka razy dziennie. Zofia Hajkowicz wynajęła, u niej pokój dl...
-
Hajkowicz-Brodzikowska
Zofia
(Aider )
Działaczka kilku organizacji podziemnych, w tym Żegoty. Zaopiekowała się Heleną Rogalską po jej wyjściu z getta. Zab...
-
Grosman
Felicja
(in-law)
Siostra Pawła Jana Rogalskiego. Po wyjściu z getta, poszła do mieszkania Konrada Świerczyńskiego, na Leszno 115. Pot...
Related places:
-
Ogrodowa 45
Na Ogrodowej mieszkali Helena i Paweł Rogalscy przed utworzeniem getta, a później w getcie.
-
Ogrodowa 26, V piętro
Pokój na Ogrodowej, który wynajęli Helena i Paweł Rogalscy, po wysiedleniu z małego getta.
-
Leszno 115
Dwupokojowe mieszkanie, na parterze, Konrada Świerczyńskiego, w którym spotykali się członkowie Anarchistycznej Fede...
-
Chłodna
Latem 1942 r., na Chłodnej zatrzymali Helenę Rogalską szmalcownicy i zabrali jej obrączkę, pierścionek i złoty zegar...
-
Badowska
Jednopokojowe mieszkanie w jedynym murowanym, trzypiętrowym budynku na Badowskiej. Mieszkanie zaplombowane wcześniej...
-
Widok
Pokój w mieszkaniu starszej pani, w którym przez krótki czas mieszkali Helena i Paweł Rogalscy.
-
Jaracza
Mieszkania na Jaracza, w którym przez kilka dni ukrywała się Helena Rogalska, po wyjściu z getta.
-
Chełmska
Mieszkanie na Chełmskiej, w którym przez kilka dni ukrywała się Helena Rogalska, po wyjściu z getta.
-
Rakowiecka
Koszary, do których Niemcy przywieźli kilkadziesiąt osób ukrywających się przed wysiedleniem z Dolnego Mokotowa.
- Chełmska
- Chełmska
-
Zalesie, ul. nieznana
W Zalesiu zamieszkali, po powstaniu warszawskim: Paweł i Helena Rogalscy, pani Kolońska z siostrzenicą Zulą i Fela.
Related events:
- Helena i Paweł Rogalscy, do 1941 r. mieszkali na Ogrodowej 45, w g... (free of charge / housing/hiding place / Independent Jewish actions ) ,
- Po zamknięciu małego getta Helena i Paweł Rogalscy wynajęli pokój... 1941-12 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
- Na Leszno 115, Konrad Świerczyński z żoną przyprowadzili, do swoje... (Help / free of charge / housing/hiding place) ,
- Helena szukała pomocy u sióstr męża, które wprawdzie jeszcze były... (Danger) ,
- Zofia Hajkowicz znalazła Helenie i Pawłowi Rogalskim lokum na ul.... 1942-10 (Independent Jewish actions / housing/hiding place / helping other Jews ) ,
- Zofia Hajkowicz wynajęła, dla Pawła Rogalskiego i jego żony Heleny... 1942 (Help / paid / housing/hiding place) ,
- W mieszkaniu na Jaracza przez kilka dni ukrywała się Helena Rogals... (Help / one-off/short-lasting / housing/hiding place) ,
- W mieszkaniu na Chełmskiej przez kilka dni ukrywała się Helena Rog... (Help / one-off/short-lasting / long-lasting) ,
- Kiedy Helena Rogalska została wyprowadzona z getta, przyszli po ni... (Help / free of charge / housing/hiding place) ,
- Do koszar na Rakowieckiej Niemcy przyprowadzili kilkadziesiąt osób... (Danger) ,
- Po wybuchu powstania warszawskiego, zaczęło się wysiedlanie ludnoś... (Danger) ,
- Po wybuchu powstania warszawskiego, zaczęło się wysiedlanie ludnoś... (Danger) ,
- Po powstaniu warszawskim, Niemcy wywozili z Warszawy zatrzymanych... (Danger) ,
-
nieznane
Marysia
(Acquaintance / Aider )