Given name: Irena Family name: Palenker
- YES
- Female
- Irena
- Palenker
- Pozner
- Teodozja Retelewska, Teodozja Guzy
- 1914-00-00
- Yes
- From Warsaw
- Midtown
- Złota 45
- Katowice, Lwów, Przemyśl, Kraków, Warszawa: Pańska 60, Śliska, Sienna, Pawia, Muranowska 40, Okęcie, Solec, Hoża 10, Felińskiego 6, Pruszków, Kraków, Katowice, Łódź, Izrael – Bnei-Brak, Shikun Olim
- Jewish
- good
- higher
- on surface , basement, hiding place in an apartment , in an apartment
- valuables, money
- delation/denunciation, other danger, on a street, blackmail/"szmalcowanie" resulting in buying out , in an apartment
-
Irena Palenker pochodzi z zamożnej rodziny kupieckiej (rodzice: Eliasz Markus Pozner i Anna z domu Fortel). W 1935 Irena kończy Wyższą Szkołę Muzyczną, pracuje jako prywatna nauczycielka muzyki. Po wybuchu wojny mąż Ireny dostaje się do oflagu w Woldenbergu. Irena z rodzicami muszą przenieść się do getta. Pod koniec 1940 Irena współorganizuje wraz z Haliną Przedborską Koło Rezerwistek, grupujące żony polskich oficerów; zajmują się sprawami bytowymi rodzin oficerskich. Rodzice Ireny giną w czasie Wielkiej Akcji. Siostra – Jadwiga Pozner – współpracuje z Januszem Korczakiem, ginie z nim i dziećmi w Treblince. Irenie udaje się dostać „numerek życia”, chroniący przed wysiedleniem. We wrześniu 1942 Irena przez cztery dni jest na Umschlagplatzu; wyprowadza ją pielęgniarka, siostra Gołąb. Po akcji likwidacyjnej w styczniu 1943 Irena ucieka na aryjską stronę. Pomaga jej w tym zwłaszcza znajoma, Żydówka mieszkająca po aryjskiej stronie, Maria Litwin. Irena znajduje bezpieczną przystań na Żoliborzu, w domu Leonii Gutowskiej. Po upadku powstania Irena zostaje wywieziona do Pruszkowa, udaje jej się wydostać z obozu przejściowego, dociera do Krakowa. Niszczy swoje aryjskie dokumenty, przez co zostaje aresztowana i grozi jej rozstrzelanie – ratuje ją ukraiński policjant. Przechodzi przez obóz pracy w Prądniku.
W 1957 wyjeżdża z mężem do Izraela. Utrzymuje kontakty z rodziną Gutowskich. Umiera w 2005 roku. - Warsaw uprising, 1944, outside of the ghetto, in the ghetto, deportation
- administrative, German operations, social/communal, private life / daily life
- antisemitism, atmosphere, author, activists, activity, children, Intelligentsia, Judenrat, underground movement, hideout, housing, musicians, negative, Germans, survivors, care / social welfare, outposts, Poles, aid, rescue attempts, workers, selection, the 'Aryan' side, blackmail, awareness of Holocaust, terror, civil servants, around the author, escaping the ghetto, deportation, everyday life, private life, Jews
-
Related people:
-
Przedborska
Halina
(Acquaintance)
Namawia Irenę Palenker do zorganizowania w getcie Koła Rezerwistek, grupującego żony oficerów, uwięzionych w oflagac...
-
Marzyńska
Celina
(Acquaintance)
Współorganizuje w getcie z Ireną Palenker tzw. Koło Rezerwistek, grupujące żony oficerów, uwięzionych w oflagach. Do...
-
Szeryński
Józef Andrzej
(Stranger)
Żyd chrzczony, do wybuchu wojny nspektor w Komendzie Głównej Policji Państwowej. W maju 1942 aresztowany za ukrywani...
-
Briszowa
Janina
(Acquaintance / Person who is aided )
Córka Alicji Briszowej, prawniczki i znanego płockiego lekarza. Obie znajdują się w getcie. Pod koniec Wielkiej Akcj...
-
Briszowa
Alicja
(Acquaintance / Person who is aided )
Adwokat, żona znanego płockiego lekarza. Ma kilkunastoletnią córkę, Janinę, z którą jest w getcie warszawskim. Irena...
-
Gołąb – Grynberg
Alicja
(Acquaintance / Aider )
Alicja Gołąb – Grynberg, współpracowniczka Ireny Sendlerowej. Ratuje Irenę Palenker, wyciągając ją z Umschlagplatzu....
-
Niemiec NN
(Stranger)
W 1943 robią rewizję w czasie styczniowej akcji likwidacyjnej w domu, w którym Irena Palenker mieszka z kilkoma znaj...
-
Lekarz z Dzielnej
(Acquaintance / Aider )
Irena Palenker spotyka go w pustym budynku na Dzielnej, gdzie ukrywa się z kilkoma znajomymi przed próbą wysiedlenia...
-
NN
Halina
(Stranger / Aider )
Przy jej pomocy Irena Palenker opuszcza getto w lutym 1943. Halinę przysyła przyjaciółka Ireny, Maria Litwin. Maria...
-
Grzesikowa
Nieznane
(Neighbor / Aider )
Żona Grzesika, w jej domu ukrywa się Irena Palenker po ucieczce z getta. Grzesikowa jest praczką, „osobą bardzo nieu...
-
Agent gestapo
Nieznane
(Stranger)
Przychodzi do Ireny Palenker, ukrywającej się u Grzesików. Przyprowadza go młody Polak, prawdopodobnie szmalcownik....
-
Litwin
Olga
(Stranger / Aider )
Przed wojną pracuje jako służąca w domu żydowskim. Ma dziecko z gospodarzem. Ten umiera. Maria Litwinowa jako adwoka...
-
Litwin
Maria Stefania
(Friend / Aider )
Do wybuchu wojny mieszka w Łodzi, jest adwokatem. W 1935 wychodzi za mąż; jej mężem jest znany prawnik, profesor Józ...
-
Młody szmalcownik
(Stranger / Blackmailer)
Przychodzi do Ireny Palenker, ukrywającej się u Grzesików, przyprowadza agenta gestapo. Chłopak zachowuje się „w spo...
-
Rubinkowska
Sabina
(Stranger / Aider )
Znajoma Marii Litwin, krawcowa. Irena Palenker ucieka do jej mieszkania po ciężkich targach ze szmalcownikiem, wiedz...
-
Pastuszkiewiczowa
Nieznane
(Stranger / Aider )
Siostra Sabiny Rubinkowskiej, do której Irena Palenker ucieka do jej mieszkania po ciężkich targach ze szmalcownikie...
-
Gałaj
Jan
(Stranger / Aider )
Irena Palenker spotyka go u Pastuszkiewiczowej, siostry Sabiny Rubinkowskiej, do której ucieka po spotkaniu ze szmal...
-
Nitkowska
Irena
(Neighbor / Aider )
Krawcowa, siostra Pastuszkiewiczowej i Sabiny Rubinkowskiej, znajomych Marii Litwin. Irena Palenker ukrywa się u nie...
-
Nitkowski
Nieznane
(Neighbor / Denouncer)
Mąż Ireny Nitkowskiej, krawcowej, siostry Pastuszkiewiczowej i Sabiny Rubinkowskiej, znajomych Marii Litwin. Irena P...
-
Granatowy policjant z Solca
(Stranger / Blackmailer)
Przychodzi do mieszkania Nitkowskich, prawdopodobnie po donosie od Nitkowskiego. Szuka Ireny Palenker. Irena chowa s...
-
Szpilow
Maria
(Acquaintance / Aider )
Znajoma Ireny Palenker z czasów przedwojennych. Ma wieloletniego przyjaciela, Żyda, uchodzącego za jej męża, Bramę,...
-
Hrabia Łubieński
Nieznane
(Stranger / Aider )
Dyplomata. W jego mieszkaniu na Hożej ukrywa się przed szantażystami Maria Szpilow. Dociera tam także Irena Palenker...
-
Mąż Janiny Gutowskiej
(Acquaintance)
W czasie okupacji bierze ślub z Janiną Gutowską, córką Leonii, u której ukrywa się Irena Palenker. Jest studentem me...
-
Gutowska
Janina
(Acquaintance / Neighbor)
Córka Leonii Gutowskiej i Mieczysława Gutowskiego, zawodowego oficera, który zginął w Starobielsku. Janina w 1935 ro...
-
Gutowska
Wanda
(Friend / Neighbor)
Córka Leonii Gutowskiej. Jej ojciec, Mieczysław Gutowskiego, oficer wojska polskiego, zginął w Starobielsku. Mieszka...
-
Gutowska
Leonia
(Friend / Neighbor / Aider )
Urodziła się i wychowała na Ukrainie, w Rosji przedrewolucyjnej, „w środowisku prawosławnym”, z zawodu nauczycielka....
-
Teicher (Tajcher)
Henryk
(Acquaintance / Neighbor / Person who is aided )
Syn łódzkiego jubilera Teichera. Matka z domu Halpern. Przyjechał z Łodzi z rodzicami do Warszawy, przebywali w getc...
-
Kobieta w kościele św. Wojciecha
(Stranger)
Dostrzega Piotrusia (Henryka Teichera), który dotarł do kościoła św. Wojciecha razem z Leonią Gutowską i Ireną Palen...
-
Rożecka
Janina
(Stranger / Aider )
Córka nauczycielki Leonii z domu Olsztyńskiej i kapitana WP Mieczysława Gutowskiego. Miała młodszą o 5 lat siostrę W...
Related places:
-
Leszno 68
Irena Palenker współorganizuje w getcie z Haliną Przedborską Koło Rezerwistek.
- Umschlagplatz
-
Muranowska 40
Irena Palenker przeżywa rewizję w schowku.
-
Marszałkowska 12
Irena Palenker wychodzi z getta z grupą robotników, by spotkać się z Marią Litwin.
-
Smocza
Irena Palenker wychodzi z getta, dzięki pomocy Marii Litwin.
-
Okęcie Nieznany
Irena Palenker ukrywa się u Olgi Litwin.
-
Mirów
Irena Palenker ukrywa się po wyjściu z getta.
-
Żurawia Nieznany
Irena Palenker ucieka przed szmalcownikiem do Sabiny Rubinkowskiej.
-
Solec
Irena Palenker ukrywa się u Ireny Nitkowskiej, siostry Pastuszkiewiczowej i Sabiny Rubinkowskiej.
-
Hoża
Mieszkanie hrabiego Łubieńskiego, gdzie Irena Palenker spotyka się z Marią Szpilow.
-
Felińskiego 6
Dom Leonii Gutowskiej, gdzie w 1943 dociera Irena Palenker.
-
Wolska 76
Irena Palenker z Leonią Gutowską chronią Piotrusia przed denuncjacją.
-
Felińskiego 6
Jednopiętrowy domek państwa Gutowskich.
Related events:
- Irena Palenker współorganizuje w getcie z Haliną Przedborską Koło... 1942 (Help / long-lasting / finance/money / emergency help / other help / Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
- Po kilku dniach ukrywania się na strychu szpitala przy Irena Palen... 1942-09 (Help / one-off/short-lasting / emergency help / Independent Jewish actions / helping other Jews / Danger) ,
- Irena Palenker mieszka z kilkoma znajomymi w budynku, przeznaczony... 1943-01 (Help / emergency help / Independent Jewish actions / Danger) ,
- Irena Palenker szuka sposobu ucieczki z getta. Udaje jej się dodzw... 1943-02 (Help / one-off/short-lasting / emergency help / Independent Jewish actions ) ,
- Opłacony policjant przeprowadza Irenę Palenker na Smoczą. Ireną za... 1943-02 (Help / one-off/short-lasting / emergency help / Independent Jewish actions ) ,
- Irena Palenker ukrywa się po wyjściu z getta u krawca Grzesika na... 1943-02 (housing/hiding place / emergency help / Independent Jewish actions ) ,
- Do Ireny, ukrywającej się u Grzesików przychodzi tajny agent gesta... 1943 (Help / Blackmail/"Szmalcowanie" / one-off/short-lasting / at home / Independent Jewish actions / helping other Jews / Danger) ,
- Po najściu szmalcownika z agentem gestapo Irena Palenker musi wypr... 1943 (Help / one-off/short-lasting / housing/hiding place / emergency help / Danger) ,
- Irena Palenker nie może dłużej mieszkać u Olgi Litwin na Okęciu; w... 1943 (Blackmail/"Szmalcowanie" / in the street / Danger) ,
- Irena Palenker ucieka przed szmalcownikiem, dociera do bliskiej zn... 1943 (Help / one-off/short-lasting / housing/hiding place / emergency help / Independent Jewish actions / Danger) ,
- Irena Palenker ukrywa się u Ireny Nitkowskiej, siostry Pastuszkiew... 1943-05 (Help / Denunciation / long-lasting / housing/hiding place / emergency help / Danger) ,
- Irena Palenker przesyła list Marii Szpilow, znajomej z czasów prze... 1943-05 (Help / Blackmail/"Szmalcowanie" / Denunciation / long-lasting / housing/hiding place / other help / at home / Independent Jewish actions ) ,
- Do Nitkowskich po raz kolejny przychodzi granatowy policjant ze sz... 1943-05 (Help / Blackmail/"Szmalcowanie" / one-off/short-lasting / housing/hiding place / finance/money / emergency help / Independent Jewish actions / Danger) ,
- Po historii z szantażem ze strony granatowego policjanta i szmalco... 1943-05 (Help / one-off/short-lasting / long-lasting / housing/hiding place / documents / emergency help / Independent Jewish actions ) ,
- Maria Litwin korzysta z wolnego pokoju, opłacanego przez jej znajo... 1943 (Help / long-lasting / housing/hiding place / other help / Independent Jewish actions ) ,
- Leonia Gutowska przyjmuje do domu ukrywającą się żydowską rodzinę... (Help / long-lasting / housing/hiding place / emergency help / Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
- Rodzina Gutowskich i Irena Palenker siedzą „z jakiejś rodzinnej ok... (Help / long-lasting / housing/hiding place / other help / Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
- Po upadku powstania warszawskiego Irena Palenker i Leonia Gutowska... 1944-10 (Help / emergency help / Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
- Na Felińskiego 6, w domku Gutowskich, ukrywał się Henryk Teicher (... 1942 (Help / long-lasting / housing/hiding place) ,
-
Przedborska
Halina
(Acquaintance)