Given name: Walt (Wolfgang) Family name: Horenstein

  • YES
  • Male
  • Walt (Wolfgang)
  • Horenstein
  • Rudolf Budek, Rudolf Budkis
  • 1927-11-07
  • Grajewo
  • Yes
  • From Warsaw
  • Midtown
  • Leszno 13
  • Jewish
  • good
  • secondary
  • on surface
  • valuables, money
  • recognition
  • Walt Rudy (Wolfgang) Horenstein, syn Idy z d. Hepner i Izydora. Miał dwóch braci i dwie siostry, był najmłodszy z rodzeństwa. Rodzina była bardzo zamożna, prowadziła fabryki tekstylne w Grajewie. W latach 30. przenieśli się do Warszawy. We wrześniu 1939 r. starsi brata Walta wyszli na wschód, on został z rodzicami i siostrami w Warszawie. Gdy powstało getto, Walt zdecydował, że musi jak najszybciej się z niego wydostać. Już wcześniej raz z dwoma kolegami ze szkoły w budynku szkolnym wzięli sobie dokumenty kolegów Polaków. Uzyskał fałszywe dokumenty stwierdzające, że jest obywatelem Litwy i nazywa się Rudolf Budkis. W tym czasie Litwa była okupowana przez Związek Radziecki, więc wysłał swoje dokumenty do konsulatu sowieckiego i uznano go za obywatela sowieckiego. Po uzyskaniu paszportu w Królewcu Walt udał się do Gestapo i zarejestrował się jako cudzoziemiec zamieszkały w Warszawie. Wynajął pokój po stronie aryjskiej. Wchodził kilka razy w tygodniu do getta, przynosił rodzinie jedzenie. Pieniądze ojca przechowywał polski przyjaciel, i z tego pomagał Waltowi po aryjskiej stronie. Gdy 22.06.1941 r. wybuchła wojna rosyjsko-niemiecka, Walt został zatrzymany przez Gestapo i uwięziony na Pawiaku. Po trzech miesiącach wraz z grupą innych Rosjan miał zostać wymieniony na jeńców niemieckich. Dojechali do Wiednia, gdzie okazało się, że wymiany nie będzie. Skierowano ich do obozu internowania w Bawarii w Niemczech, do ILAG XIII. W obozie początkowo głodowali, potem skierowano ich do pracy. Pracowali po 12 godzin dziennie. Przez około rok Walt pracował w kamieniołomie, a następnie w 1943 roku rozpoczął pracę w fabryce produkującej łożyska kulkowe do wież niemieckich czołgów. Walt przebywał w obozie pracy aż do wyzwolenia 26 kwietnia 1945 roku. Został wyzwolony przez Amerykanów; pracował dla nich jako tłumacz w Niemczech, potem we Francji. W 1950 r. wyjechał do USA.

  • in the ghetto
  • private life / daily life
  • author, escaping the ghetto
  • Zob. również Walter Rudy Horenstein papers, https://collections.ushmm.org/search/catalog/irn614758#?rsc=109641&cv=0&c=0&m=0&s=0&xywh=-1221%2C-299%2C5901%2C5977

  • s. 10