Given name: Stanisław Family name: Holckener
- YES
- Male
- Stanisław
- Holckener
- 1905-11-02
- Yes
- From Warsaw
- ul. nieznana
- getto ul. Muranowska; Ciepła; Pawiak; obóz pracy na Podskarbińskiej; Ciepła
- Jewish
- other, on surface , basement, in an apartment
-
Służył w Wojsku Polskim w latach 1918-20, kawaler Krzyża Walecznych i dwóch krzyży zasługi. Przed wojną miał kinoteatr "Foruns" w Warszawie. Od września 1942 r. pracował jako kierownik bloku firmy Rohstofstelle. 18 stycznia 1943 r., o 4-tej nad ranem getto zostało okrążone przez żandarmerię polową. O 5-tej, furmani z firmy Rohstofstelle zawiadomili o tym Stanisława Holckenera, a ten zawiadomił mieszkańców i polecił im ukryć się. Sam ukrył się z żoną w piwnicy pod stajnią, razem z 70-cioma innymi osobami. Schron nie został odkryty. Postanowił wtedy, ze trzeba wyjść z getta. Skontaktował się z dozorcą domu, w którym mieścił się wcześniej jego kino-teatr. Z getta wyszedł (z żoną) 31 stycznia, przez tajne przejście z Niskiej na Okopową. Znajomy dozorca domu przenocował ich, a później polecił im tymczasowe miejsce u kolegi na ul. Ciepłej, w remontowanym mieszkaniu. Holcnekerom nie podobało, okazało się, że właścicielami jest żydowskie małżeństwo, w oknach nie było szyb, na podłodze był gruz. Zaczęli szukać czegoś innego. Zwrócił się do byłego mechanika w teatrze, Kazimierza Kamińskiego. Kamiński zgodził się ich przyjąć za opłatą 1200 zł miesięcznie, a wcześniej, w ciągu dwóch dni, miał zabrać ich rzeczy z ul. Ciepłej i przenieść do siebie na Freta 33. Jednak później nie stawił się na umówione spotkanie, nie oddał rzeczy, ale za to doniósł na policję. 13 kwietnia 1943 r. Holckener został aresztowany w bramie domu na Freta, zaprowadzony Komisariat na ul. Bednarskiej 7. Zastępcą komisarza był tam st. sierż. Stodulski, znajomy Holckenera, który bał się tych dwóch policjantów. Byli oni zasłużeni w wyłapywaniu Żydów. Nie odesłał jednak Holckenera na Al. Szucha, ale wysłał go na Żelazną 101, do siedziby Befehlsstelle. Następnego dnia Niemcy poszukiwali jego żony, również wydanej przez Kamińskich, która została na Ciepłej. Holckenerowi na Żelaznej pomógł obwodowy Marcel Czapliński, który nie przekazał przełożonym notatki policjantów o próbie ich przekupienia. Zameldował niemieckiemu oficerowi, że Holckener został złapany na ulicy kiedy odłączył się od grupy robotników firmy "Rohstof Stelle", żeby kupić chleb. Holckener trafił na 3 dni do aresztu w piwnicy budynku, a później został przewieziony na Pawiak. Trafił do celi nr 257, dla Żydów skazanych na likwidację. 24 kwietnia 1943 r. Niemcy wyprowadzili na dziedziniec Pawiaka więźniów z celi 257 i zaprowadzili ich na Umschlagplatz. Został umieszczony na I piętrze budynku, postanowił uciekać. Razem z kilkoma osobami przebijał mur z ubikacji na I piętrze do Werterfassung na ul. Niskiej, ale z niego nie skorzystali. Trzeciego dnia Holckener był już bardzo osłabiony. Czwartego dnia zostały podstawione wagony towarowe. Przed wejściem do wagonów został wybrany do pracy w Ostbahn przez Toebbensa, który osobiście zrobił selekcję na dziedzińcu. Wieczorem 28 kwietnia doszedł, razem z innymi wybranymi, do baraków na Podskarbińską. Pracował ciężko przy rozładunku wagonów, do jedzenia dostawał dziennie 1/4 chleba i wodnistą zupę. Postanowił uciekać. Po 14 dniach pracy znalazł sposobność. 12 maja pracował na dworcu Wileńskim. Udało mu się wyjść na ulicę. W kieszeni miał kapelusz, który założył, wsiadł do tramwaju i wrócił na Ciepłą. Nie miał z czego żyć. Poprosił przyjaciela (nazwisko nieznane), który znał Kazimierza Kamińskiego, o odebranie od niego rzeczy, które zagarnął. Przyjacielowi nie udało się, ale następnego dnia przyszli do niego ci sami policjanci, którzy aresztowali Stanisława i poszukiwali jego żony na Ciepłej. Przychodzili jeszcze kilkakrotnie w poszukiwaniu u niego Żydów i uprzedzali go, żeby się do tej sprawy nie wtrącał.
- after Warsaw Ghetto Uprising, 1943, Warsaw Ghetto Uprising, 1943, in the ghetto, deportation
- German operations
- atmosphere, Intelligentsia, hideout, housing, outposts, Polish blue police, rescue attempts, workers, selection, the 'Aryan' side, artists/writers, prison, around the author, escaping the ghetto, Jews
-
Wspomnienia/relacja St. Holckenera urywa się wiosną lub latem 1943 r. Została spisana podczas wojny na prośbę Hersza Wassera. W zbiorach Getto Fighters House znajduje się oświadczenie z 18.02.1947 r. (sygn. 40676), o pobycie Holckenera na Pawiaku w kwietniu 1943 r.
Holckener ukrywał się razem ze Stanisławem Gombińskim, Dawidem Weintraubem i Eliezerem (Lutkiem) Hirszbergiem - wiadomość od A. Haskiej.
-
Adres Komisariatu pochodzi z Mazowieckiej Biblioteki Cyfrowej. http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/plain-content?id=9416
-
Related people:
-
Holckener
nieznane [żona Stanisława]
(wife)
Żona Stanisława Holkenera, przedwojennego właściciela kinoteatru w Warszawie. Razem poszli do getta. Mąż, od wrześni...
-
nieznane
nieznane [właściciele mieszkania na Ciepłej]
(Stranger / Aider )
Żydowskie małżeństwo z aryjskimi dokumentami. Kupili czteropokojowe mieszkanie na Ciepłej z zamiarem zrobienia w nim...
-
Nomberg
nieznane
(Stranger)
Był łącznikiem Rady Żydowskiej z władzami niemieckimi. Został aresztowany w kwietniu 1943 r. za przenoszenie masła z...
-
Czapliński
Marcel
(Stranger / Aider )
W getcie był obwodowym w Befehlsstelle, Żelazna 101/103. 14 kwietnia 1943 r. kiedy przyprowadzono tam Stanisława Hol...
-
Kon (lub Kohn)
nieznane
(Acquaintance)
Pochodził z Łodzi, gdzie miał dom ekspedycyjny przed wojną. Był więźniem korytarzowym w więzieniu na Pawiaku. Pełnił...
-
Lehr
St. (Stanisław?)
(Acquaintance)
W kwietniu 1943 r. siedział w celi nr 257 na Pawiaku.
-
Kohn
nieznane
(Acquaintance)
70-letni ziemianin, który w kwietniu 1943 r. siedział na Pawiaku w celi nr 257. W tym czasie głodował mając nadzieje...
-
Rolland
nieznane
(Acquaintance)
W kwietniu 1943 r. siedział w celi nr 257 na Pawiaku.
-
Fogiel
nieznane
(Acquaintance)
Był administratorem domu na Żoliborzu, mieszkał we własnym mieszkaniu. Był szantażowany, płacił stały okup, a w końc...
-
nieznane
nieznane [wysoki, przystojny mężczyzna]
(Stranger)
Wysoki, przystojny brunet, ciężko ranny. Nie był podobny do Żyda. W kwietniu 1943 r. przebywał w oddziale szpitalnym...
-
Kobryner
nieznane
(Acquaintance)
Pracownik Rady Żydów w getcie. 24 kwietnia 1943 r. był razem z żoną na Umschlagplatzu, w sali na I piętrze budynku.
-
Toebbens
Walter C.
(Stranger)
28 kwietnia 1943 r. osobiście przeprowadzał selekcję więźniów na Umschlaplatzu, przed ich załadunkiem do czekających...
-
Turkow
Marek
(Acquaintance)
Artysta żydowski. W 1943 r. pracował na placówce Ostbahn. Skoszarowany był w barakach na Grochowie, na ul. Podskarbi...
-
Kamiński
Kazimierz
(Acquaintance / Denouncer)
Przed wojną pracował przez 12 lat jako mechanik w kinoteatrze "Foruns" u Stanisława Holckenera. Żonaty, mi...
-
Kamiństa
nieznane [żona Kazimierza]
(Acquaintance / Denouncer)
Mieszkała z mężem Kazimierzem, synem i córką na Freta. Przed wojna jej mąż pracował w kinoteatrze Stanisława Holcken...
-
nieznane
Dwaj policjanci z I Komisariatu, nosili numery służbowe: 1787 i 2688.
(Stranger)
Dwaj policjanci z I Komisariatu (numery służbowe: 1787 i 2688). Znani z zajadłego ścigania Żydów. Zawiadomieni przez...
-
Stodulski
nieznane
(Acquaintance)
Starszy sierżant, zastępca komisarza I Komisariatu Policji na Bednarskiej 7. Przed wojną znał Stanisława Holckenera,...
Related places:
-
Muranowska 29/31/33
Blok mieszkalny dla pracowników firmy Rohstofstelle.
-
Muranowska 29/31/33 [stajnie firmy Rohstofstelle]
Schron w piwnicy pod stajniami. Klapa wejścia do schronu przykryta gnojem.
-
Muranowska 29/31/33 [schron pod stajnią]
W piwnicy pod stajnią firmy Rohstofstelle (na Muranowskiej) został utworzony schron. Wejście przez klapę zostało ukr...
-
Niska [tajne przejście z getta]
Na ul. Niskiej (w styczniu 1943 r.) było tajne przejście z getta na ul. Okopową.
-
Ciepła
Czteropokojowe mieszkanie w remoncie, do którego 2 lutego 1943 r. trafili Stanisław Holckener i jego żona.
-
Żelazna 101/103
Siedziba Befehlsstelle.
-
Dzielna [Pawiak] 24/28
Teren między ulicami: Dzielną, Smoczą, Pawią i Więzienną. Główny budynek więzienia miał 3 pietra, ok. 200 m długości...
-
Dzielna 24/28, Pawiak cela nr 257
Cela śmierci dla Żydów na Pawiaku, nr 257. Mieściła się w piwnicy oddziału VIII.
-
Dzielna 24/28, Pawiak [cela obok celi 258]
Cela obok celi nr 257, w której bestialsko męczono więźniów.
-
Dzielna 24/28, Pawiak
Dziedziniec więzienia.
-
Umschlagplatz
The Umschlagplatz
-
ul. nieznane droga z Umschlagplatzu na Grochów
Droga z Umschlagplatzu na Grochów, do baraków Ostbahn, która pędzeni byli więźniowie ocalali z transportu w dniu 28...
-
Podskarbińska baraki Ostbahn
Baraki pracowników Ostbahn (wschodnia kolej).
-
Freta 33 m 13
Mieszkanie Kazimierza Kamińskiego, jego żony, syna i córki.
-
Freta
23.04.1943 r. grupa GL na ul. Freta obrzuciła granatami niemiecki samochód policyjny.
-
Bednarska 7; I Komisariat Policji Polskiej
I Komisariat Policji na ul. Bednarskiej.
Related events:
- Stanisław Holckener, od września 1942 r., pracował w getcie jako k... 1942-09 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
- 18 stycznia 1943 r., o 4-tej nad ranem getto zostało okrążone prze... 1943-01-18 (Independent Jewish actions / Danger) ,
- 18 stycznia 1943 r., w czasie kiedy niemiecka żandarmeria otoczyła... 1943-01-18 (Independent Jewish actions / housing/hiding place / Danger) ,
- 31 stycznia 1943 r. Stanisław Holckener z żoną wyszli z getta prze... 1943-01-31 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
- 2 lutego 1943 r. wieczorem Stanisław Holckener i jego żona trafili... 1943-02-02 (Help / long-lasting / housing/hiding place) ,
- Siedziba Befehlsstelle, Żelazna 101/103. Służbę pomocniczą pełniła... 1943-04-14 (Help / Danger) ,
- 17 kwietnia 1943 r. Stanisław Holckener, razem z innymi więźniami,... 1943-04-17 (Danger) ,
- Stanisław Holckener trafił 17 kwietnia 1943 r. na Pawiak do celi n... 1943-04-17 (captured by Germans / Danger) ,
- W celi obok celi nr 257 bestialsko męczono więźniów. Niby ich wies... 1943 (Danger) ,
- 24 kwietnia 1943 r. Niemcy wyprowadzili na dziedziniec Pawiaka wię... 1943-04-24 (Danger) ,
- 24 kwietnia 1943 r. Stanisław Holckener został zaprowadzony, razem... (Danger) ,
- Przywieziony z Pawiaka na Umschlagplatz Stanisław Holcneker postan... 1943-04 (Independent Jewish actions ) ,
- Czwartego dnia pobytu Stanisława Holcnekera na Umschlagplatzu (),... 1943-04 (Independent Jewish actions / Danger) ,
- 28 kwietnia 1943 r., po 17-tej, więźniowie ocalali z transportu, w... 1943-04-28 (Danger) ,
- Wieczorem 28 kwietnia 1943 r., grupa więźniów wybranych na Umschla... 1943-04-28 (Danger) ,
- Stanisław Holckener trafił 28 kwietnia 1943 r. do placówki Ostbahn... (captured by Germans / work / Danger) ,
- Stanisław Holckener zwrócił się do byłego swojego pracownika, mech... 1943-04-12 (Denunciation / as a result of denunciation by Poles / Danger) ,
- Kiedy Stanisław Holckener wyszedł z mieszkania Kazimierza Kamiński... 1943-04-13 (Danger) ,
- 13 kwietnia 1943 r., o 8-mej rano, dwaj policjanci (nry służbowe:... 1943-04-13 (Danger) ,
-
Holckener
nieznane [żona Stanisława]
(wife)