Given name: Irma Family name: Grundland

  • NO
  • Female
  • Irma
  • Grundland
  • Morgenstern
  • Barbara Nasarzewska, Nosarzewska
  • 1933-09-30
  • Warszawa
  • Yes
  • From Warsaw
  • Grochów, Midtown
  • Mokotowska 24; Ceglana 7; Szczęśliwa; Ossowska 32/15
  • Jewish
  • other, on surface , hiding place in an apartment
  • money
  • other danger, on a street, recognition
  • Córka Józefa – Szulima i Felicji z domu Zantman. Jej ojciec jest inżynierem. Zostają wysiedleni z Mokotowskiej do getta; mieszkają z krewnymi; rodzina się jednak wykrusza, zostaje Irma, jej rodzice i kuzyn Lucio, siostrzeniec Józefa Morgensterna, którym rodzice Irmy opiekują się po śmierci rodziców. Oboje pracują w szopie, dzieci czasem towarzyszą im w pracy, gdzie kryją się w schowkach. W 1943 Morgensternowie nawiązują kontakt ze znajomym, Antopolskim, przez niego poznają Eliasza Pietruszkę, granatowego policjanta, który pomaga Żydom, m.in. wyprowadza dzieci z getta. W lutym Pietruszka zabiera Irmę do swojego domu; ma później wyprowadzić Lucia i Morgensternów, już ich jednak nie zastaje. Ukrywa fakt śmierci rodziców przed Irmą. Przez dwa miesiące dostaje za opiekę nad dziewczynką pieniądze, po śmierci Morgensternów przechowuje ja bezinteresownie. Z powodu podejrzliwości sąsiadów musi ją wywieźć do wsi Boryczówka koło Tarnopola; mieszka tam jego siostra, Ludwika Pietruszka. Kobieta jest samotna, traktuje Irmę jak córkę. W 1945 zostają przesiedlone na Ziemie Zachodnie, do miejscowości Rudna koło Lubina. Po wyzwoleniu po Irmę zgłasza się jej daleka krewna, Goldsztajnowa. Irma mieszka w Warszawie, robi maturę, zaczyna pracę w przedsiębiorstwie Ciech. Po śmierci ciotki wychodzi za mąż (1954), rok później rodzi się jej syn. Wyjeżdża z rodziną z Polski, początkowo do Izraela, później do USA.

  • in the Ghetto, deportation
  • Germans operations, Poles operations, Ghetto liquidation, housing, help, private/everyday life
  • atmosphere , children, hosts, other help, contacts with other Jews , stranger, long-lasting help, individual help , housing assistence , help from Jews, material help , acquaintances