Given name: Mina Family name: Fuks
- NO
- Female
- Mina
- Fuks
- Zilberberg
- 1918-10-11
- Warszawa
- Yes
- From Warsaw
- Midtown
- Wielka
- Jewish
- other
-
Córka Klary i Dawida Zilberberga, miała dwie młodsze siostry. Ojciec należał do organizacji syjonistycznej, przed wojną wyjeżdżał do Palestyny. Wyjeżdżała z matką i siostrami na wakacje do Świdra, do domu rodziny ojca. Dom nie był pobożny. Pobożna matka ojca przyjeżdżając do Świdra, przywoziła swoje naczynia. Mina chodziła do frebłówki, potem tylko rok do szkoły, przed wojną. W 1940 r., po próbie aresztowania ojca, przeprowadzili się do babci Zilbeberg na Grzybowską róg Żelaznej, po stronie parzystej. Widząc z okna wachę, przez którą przechodziły dzieci na aryjską stronę i wracały z żywnością. Postanowiła też tak zdobywać żywność dla rodziny. Matka uzgodniła to ze swoją przyjaciółką po aryjskiej stronie, Stefanią Polak. Stefania odebrała Minę po drugiej stronie. Od tej pory Mina kilkadziesiąt razy przechodziła przez wachę co tydzień, szła do Polaków, tam ją karmili, dawali plecak pełen jedzenia i wracała do getta. Kiedy rozeszły się wieści o Treblince, matka postanowiła wyjść z getta z dziećmi do Brzezin, do swojej siostry. Ojciec został w getcie. Matka bała się jechać z dziećmi pociągiem, postanowiła iść pieszo. Po drodze spotykały czasami dobrych ludzi, którzy przyjmowali ich na jakiś czas do domu i do pracy, takich, którzy dawali żywność. Często jednak nocowały w lesie. W końcu dotarły do Koluszek, gdzie siostra matki opłaciła im kwaterę, żeby miały czekać na przewodnika. Tam były bardzo dobre warunki. Przewodnik powiedział, że weźmie tylko matkę z dwiema młodszymi córkami, a po Minę przyjdzie później za dodatkową opłatą. Już nie wrócił. Gospodarze dobrze ją traktowali, ale ich syn pokazał jej drogę do getta w Brzezinach. Dostała się sama do getta do ciotki, mamy i sióstr. Po kilku tygodniach zaczęto likwidować getto w Brzezinach i przewozić ludzi do getta łódzkiego. Niemcy zrobili selekcję, oddzielili Minę od matki, ciotki i sióstr. Pojechała do Łodzi sama, dostała przydział na mieszkanie. Pracowała w szopie słomianym, kręciła warkocze ze słomy. Zbierała ziarno, które wypadało z kłosów i piekła je na piecyku. W 1944 r. trafiła do Oświęcimia. Podczas selekcji dostała się do transportu do Stutthofu. Tam spotkała Stefanię Polak wywiezioną po powstaniu warszawskim. Stefania starała się ją dokarmiać, ratowała ją tartymi ziemniakami podczas tyfusu. Zimą 1945 r. ruszyła z obozem w pochód śmierci. Po wyzwoleniu przez Rosjan, pojechała do Białegostoku, stamtąd do domu dziecka w Bielsku. Zrobiła maturę, ukończyła polonistykę. Wyjechała do Izraela w 1957 r.
- in the Ghetto
- Poles operations, help
- children, other help, contacts with other Jews
-
Related sources:
-
Related people:
-
Polak
Stefania
(Acquaintance / Aider )
Przyjaciółka Klary i Dawida Zilberbergów. Po zamknięciu getta przychodziła do nich co tydzień Mina Zilberberg, przec...
-
Polak
Andrzej
(Acquaintance / Aider )
Przyjaciel Dawida Zilberberga ze studiów handlowych w Wiedniu. Przyjaźnił się z jego rodziną. Żonaty ze Stefanią. Po...
-
Zilberberg
Dawid
(father)
Pochodził z pobożnej rodziny, prowadzącej kuchnię koszerną. Był wysokim blondynem z niebieskimi oczami o migdałowym...
-
Zilberberg
Klara
(mother)
Miała długie czarne włosy upięte w warkocz dookoła głowy. Wyszła za mąż za Dawida Zilberberga, buchaltera. Miała trz...
-
Zilberberg
nieznane
(grandmother)
Jej mąż zmarł przed wojną. Miała syna Dawida i córkę Itę. Była bardzo pobożna i przestrzegała kuchni koszernej. Kied...
-
Zilberberg
Hania
(siblings)
Córka Klary i Dawida Zilberberga, miała dwie siostry, starszą Minę i młodszą Cesię. Ojciec należał do organizacji sy...
-
Zilberberg
Cesia
(siblings)
Córka Klary i Dawida Zilberberga, miała dwie siostry, starszą Minę i młodszą Cesię. Ojciec należał do organizacji sy...
Related places:
-
nieznana
Mieszkanie Stefanii i Andrzeja Polaków.
-
Grzybowska róg Żelaznej, strona parzysta
Tam mieszkała Klara Zilberg z trzema córkami, Miną, Hanią i Cesią oraz teściową.
-
getto ul. nieznana
Tramwaj, z którego wyskakiwała Mina Zilberberg (Mina Fuks), kiedy wracała ze strony aryjskiej.
-
Grzybowska róg Żelaznej
Wacha, przez którą przechodziła na stronę aryjską Mina Zilberberg (Mina Fuks).
Related events:
- Mała Mina Fuks (Zilberberg) widząc z okna w getcie wachę, przez kt... (Help / free of charge / other help) ,
- Na Grzybowską róg Żelaznej, do mieszkania teściowej, przeprowadził... 1940 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
- Kiedy Mina Zilberberg (Mina Fuks) wracała z wypraw na stronę aryjs... (Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
- Mina Zilberberg (Mina Fuks) widziała z okna mieszkania wachę, prze... 1941 (Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
-
Polak
Stefania
(Acquaintance / Aider )