Given name: Adam Family name: Czerniakow (43)

(1)

An engineer, the chairman of the Judenrat. He was in prison at Pawiak for 3 days. He got severely beaten by the Germans. He committed suicide by swallowing poison.

(2)

the chairman

(3, 4, 5, 6, 21, 22)

the chairman of the Judenrat

(7)

In April 1941 he visited technical drawing courses organised by the Judenrat (Sienna Street No. 16). During a winter charity collection 22 November 1941 he collected personally. He lived at Elektoralna Street No. 26, later at Chlodna Street No. 20. 5 February 1942 he personally awarded the winners of the contest for the best poster devoted to the winter charity collection. 6 May 1943 he was at a ceremonial opening of a park for children opposite the Judenrat building.

(8)

The chairman of the Warsaw Judenrat. He committed suicide on the second day of the Great Action.

(9)

An engineer, the chairman of the Judenrat. He committed suicide.

(10)

An engineer, the chairman of the Judenrat. During the Sachenhaus's case he gets kidnapped by the Gestapo and severely beaten. When he realises that deportation means extermination of Jews he commits suicide by swallowing poison.

(11)

the chairman's wife, the patron of many orphanages

(13)

The chairman of the Judenrat in the Warsaw ghetto. According to Anatol, people suffered from hunger because he could not govern the ghetto effectively.

(14)

Adam Czerniakow's wife. She was a decent, modest person. She devoted most of her time to helping children.

(15)

The chairman of the Judenrat

(16)

Mianowany przez Niemców prezes Rady Żydowskiej, wcześniej członek Rady Przybocznej Maurycego Mayzla. Pracował w Państwowym Instytucie Rozrachunkowym z ramienia Centrali Związku kupców. Dawniej działał w żydowskim ruchu rzemieślniczym, kierując Sekretariatem Związków i Cechów Rzemieślniczych. Z ramienia syjonistów zostaje senatorem RP. Popełnia samobójstwo przez zarzycie trucizny w 1942.

(17)

Kierownik getta warszawskiego.
Popełnił samobójstwo, gdy dostał pismo, w którym miał prosić o przesiedlenie Żydów. Musiał je podpisać, więc wybral śmierć.

(18)

Prezes Gminy żydowskiej. Przed I wojną zorganizował Wydział Drobnego Handlu w Związku Kupców (warszawskich). W czasie wojny pracował w Mi. Robót Publicznych, a nast. w Joincie. Przeszedł do organizowanego przez Joint Banku dla Spółdzielni. Za pieniądze tegoż Jointu [sic] zakłada własną fabrykę. Z powodu inflacji i własnej nieudolności [sic] plajtuje.Powraca do Zw. Kupców. Uzyskuje dzięki przypadkowi z dalszego miejsca fotel senacki, mandat zresztą szybko wygasł [sic]. Przez długie lata dyrektor PT Handlu Kompensacyjnego, za to otrzymuje kilka orderów (m. in. rumuński). Przez uzyskane w PTKomp. stosunki dostaje się do Gminy za czasów Mayzla. Podczas bombardowania nawiedza [sic] Starzyńskiego, powołuje się na stosunki i uzyskuje zlecenie objęcie prezesury Gminy żyd.

(19)

the chairman of the Judenrat in Warsaw

(20)

the chairman of the Judenrat. In July 1942 he committed suicide. In the memory of the inhabitants it coincided with the announcement about the deportation to the Umschlagplatz

(23)

the chairman of the Judenrat, appointed by Starzynski after Murycy Mayzel's escape (he stayed in Kowel - later he was killed by the Germans there);

(24)

The chairman of the Judenrat in Warsaw during 1939-1942

(25)

An engineer. Before the war he was in the town council. He was not a bad speaker. She performed several times during 'the Month of the Child' celebrations in the big theatre 'Femina' in Leszno Street. He was appointed the Eldest of the Judenrat by the occupation authorities and he served in this post also in the Warsaw ghetto until his suicide before the beginning of the First Liquidation Action.

(27)

a Jew of Czerniakow surname, not related to Adam Czerniakow, the chairman of the Judenrat. His death caused an avalanche of rumours about the head's death

(28)

Adam Czerniakow's alleged relative. He worked in the Labour Department of the Judenrat, the ordered to have him arrested (19 July 1942)

(29)

Urodzony 18.11.1880 r. w Warszawie, inżynier, prezes Judenratu w getcie warszawskim. Łudził się, że na tym stanowisku ulży cierpieniom Żydów w getcie. Gdy na początku wielkiej akcji po rozmowie z pełnomocnikiem Niemców stało się jasne, że Żydzi warszawscy znajdują się w obliczu totalnej eksterminacji, a Niemcy żądają od niego pomocy w jej przeprowadzeniu, popełnił samobójstwo. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Gęsiej (Okopowej). Miał 62 lata. Jego dziennik - "Adama Czerniakowa dziennik getta warszawskiego" - napisany po polsku (prowadzony od 6 września 1939 r. do dnia śmierci, 23 lipca) został opublikowany również po hebrajsku.

(30)

23 September 1939 appointed by President of Warsaw (Starzynski) chairman of the Judenrat in Warsaw 9 (after Mayzel's - the former chairman - had left Warsaw - 6 September 1939); Germans order him to establish the Council of Elders (according to Hartglas ca. 14 October 1939; according to Czerniakow - 4 October 1939); in delegation to general Neumann-Neurode regarding the directive about the ghetto (November 1939)

(32)

an engineer, in the interwar Poland the Republic of Poland senator; after the ghetto creation he headed the the Council of Elders of the Judenrat; he committed suicide when theGermans wanted to begin mass deportation of Jews to the death camp; he wrote a diary, published after the war

(33)

przemawia na zebraniu
na otwarciu kuchni -
na otwarciu wystawy
w prezydium akademii na miesiąc dziecka
przemawia nad grobem M. Kaminera - 10-41
obwieszczenie ws zapisów etrykalnych -1-11-41
przemówienie na kademii zakończena Miesiąca Dziecka
na jubileuszu Wajsblata - 19-12-41, przemawia
przemawia nad grobem Zabłudowskiego - 01-42
przemówienie an akademii - 11-01-42
podziękowanie od rodziny Zabłudowskich
wizytuje szkoły - 01-42
przewodniczy Radzie Opiekuńczej Kursów Politechnicznych
przemawia nad grobem Schönbacha
7-06-42: otwarcie ogródka
27-06-42: otwarcie Izby Zatrzymań
06-42 -, na zakończeniu roku szkolnego, w ogródku Grzybowska 21
na otwarciu ogródka Nalewki/Franciszkanska - 07-42

(34)

Inżynier chemik, działacz oświatowy i społeczny, pedagog, publicysta, radny m. st. Warszawy, zastępca prezesa Gminy Żydowskiej w W-wie. Od 23-09-39 prezes Gminy, mianowany przez Starzyńskiego. Od 4-10-39 prezes Judenratu - z nadania okupantów. 23-07-42 Niemcy żądali od niego podpisania zgody na deportację 10.000 Żydów dziennie: odmówił. Popełnił samobójstwo.

(35)

Chairman of the Warsaw Judenrat

(36)

Jako senator był dyrektorem działu w państwowym Instytucie Rachunkowym, działał w Związku Rzemieślników. Nauczyciel i kierownik szkoły przy Gminie, członek Rady. We wrześniu 1939 roku zostaje powołany na stanowisko prezesa Rady Komisarycznej z inicjatywy prezydenta Starzyńskiego. Prowadzi politykę "byle przetrwać". Z braku zapędów dyktatorskich popada w drógą skrajność, brak decyzji. Popełnił samobójstwo przyjmując cianek potasu.

(37)

Niemcy wręczają mu do podpisania zawiadomienie o wysiedleniu; popełnia samobójstwo. 10.09.39 - "Zapisałem się do Straży Obywatelskiej" (powołanej 6 rześnia przez Starzyńskiego). 23.09.39 -"Zostałem nominowany przez prezydenta Starzyńskiego prezesem Gminy Wyznaniowej Żydowskiej W Warszawie. Historyczna rola w oblężonym mieście. Postaram się jej podołać".4.10. 39 - "po wejściu do Gminy zostałem zatrzymany (...). Zostałem odwieziony do Alei Szucha i tam zakomunikowano mi, abym dobrał 24 ludzi do Rady Gminy i stanął na jej czele".

(38)

Inżynier. Przewodniczący powstałej na żądanie Niemców Rady Żydowskiej. Kapłan był zdania, że Czerniaków to człowiek przeciętny, niezbyt inteligentny i nie dość wykształcony, którego przypadkowo złe czasy wyniosły na wysokie stanowisko: w innych okolicznościach pozostałby nie wyróżniającym się niczym głupcem /ang. "nincompoop"/. Kilkakrotnie - już bez wymieniania nazwiska, mówiąc o przewodniczącym Judenratu - autor krytykuje Czerniakowa, pisząc o nim jako o "głupcu pośród głupców", człowieku małego formatu, miernego umysłu i wykształcenia, przechrztę z przyczyn nie religijnych, ale ekonomicznych, obcego, bo "wychowanego w obcym duchu", ustawionego ponad narodem przez wroga. 4-11-40 r. aresztowany na kilka godzin przez gestapo po donosie pracownika Judenratu, uciekiniera z Niemiec. Aresztowanie wywołało burzę w mieście. 7-03-41 r. Prezes Rady przyjął dużą grupę Polaków - inteligentów, przemysłowców, literatów - którzy, nieoczekiwanie dla nich samych - okazali się mieć żydowskich przodków i zostali przez Niemców zwiezieni do getta. Przyjął ich z szacunkiem i współczuciem. Po ogłoszeniu zarządzenia o masowej deportacji Żydów z getta popełnił samobójstwo w biurze Judenratu.

(39)

prezes warszawskiego Judenratu; - pobity podczas najścia grupy gestapowców na Gminę, interweniujących narzecz swego protegowanego Żyda, pracownikaGminy (4 - 7.11.40)

(40)

chairman of the Judenrat in Warsaw

(41)

a Jewish craftsmen unions activist, a senator (1931-1935), from 1937 - a member of the Provisional Board of the Jewish Community in Warsaw; arrested in April 1941; at the opening of a synagogue; lives at Chlodna Street No. 20

(42)

The chairman of the Warsaw Judenrat.

(43)

Prezes Rady Żydowskiej w getcie warszawskim. Drugiego dnia akcji odmówił podpisania zarządzenia o wysiedleniu ludności z getta i na znak protestu popełnił w swoim biurze samobójstwo, zażywając cyjanek.

(1)

'He was neither particularly popular nor did he distinguish himself with any special virtues. He was an average, intelligent man, who used his brain to do as little as possible, considering it to be the best tactic.'

(5)

assessment of the suicide

(7)

The author gives the description of the chairman.

(10)

A man with a face of a bulldog. Already in his youth he wrote poems and in the old age he could not get rid of this habit.

(17)

"Dźwigał na swych barkach ciężar przerastający jednego człowieka...przeżywał każde rozporządzenie jak cios wymierzony jemu osobiście, cierpiał i trwał na stanowisku, pomagał gdzie mógł, niejednokrotnie z własnych, szczupłych funduszy. Był pełen złych przeczuć, z których zwierzał się tylko swojej żonie". Wyraz jego twarzy był zwierciadłem dla getta, dlatego starał się jej nadać pogodny wygląd.

(26)

obese, hot-tempered, serious, honest, intelligent, of 'bourgeois' political views;

(34)

W serdecznych stosunkach z Korczakiem. J.K. przemówił nad jego grobem: Bóg Ci powierzył godność Twego Narodu i Bogu Ty godność tę przekazujesz" /z listu Felicji Czerniakowowej do dr. H.Szoszkiesa, 18-02-46. W "´dama Czerniakowa dziennik getta warszawskiego", W-wa 1983, s. 364/.

(38)

We wrześniu 1940 r. krążyła plotka, że zemdlał otrzymawszy od Niemców pismo z 17-toma paragrafami nowych zarządzeń przeciw Żydom. 17-09-40 r. autor pisze, że szerzy się plotka, iż Czerniaków popełnił samobójstwo z powodu siedemnastu nowych zarządzeń wymierzonych przeciwko Żydom /Kapłan podkreśla, że przytacza pogłoski z obowiązku, by oddać niebezpieczny stan ducha/. Plotka zbiega się z rzeczywistą śmiercią innego Czerniakowa - co jeszcze ją wzmaga. Autor wyraźnie nie przepada za Cz., pisze o nim, że uważa się za lidera, chce być niezależny od nikogo, że skąpi nauczycielom pieniędzy.

(41)

a milksop

(4)

Meed, Wladka; On Both Sides of the Wall. Memoirs from the Warsaw Ghetto

(5)

Bryskier, Henryk; fragments of testimonies in: Michal Grynberg, Words to Outlive Us: Eyewitness Accounts from the Warsaw Ghetto, transl. Philip Boehm, Picador, New York, 2003.

(7)

Berg, Mary; Dziennik z getta warszawskiego (Warsaw Ghetto Diary)

(10)

Adler, Stanislaw

(13)

302/204 Anatol Weksztejn, born 24 January 1874 in Lowicz, son of Michal and Maria, nee Wodzisławska, no title. The story of the author's family (pioneers of assimilation). The author's youth, school years in Kharkov, work in the ceramic industry. World War I in Lowicz and Warsaw in the Society to Help the Jewish War Victims. Internment in Germany. The inter-war period - general reflections on Zionism and baptism of Jews. The economic situation of inter-war Poland, the role of Jews in Polish economy. The author's escape to Lutsk during the Polish-German War of 1939 and his return to Warsaw. Situation in the Warsaw ghetto, criticism of the Jewish Police (Order Service). His stay on the 'Aryan side', help from friendly Poles, frequent changes of shelters. Liberation, return to Lowicz. The author was an industrialist, owner of ceramic factories in Lowicz and Boryszew, and a co-owner of artificial silk factory in Sochaczew. Typescript, pages 1-204, format: 290 x 210 mm, in Polish. <b>Archive of the Jewish Historical Institute </b>
Tlomackie St. 3/5
00-090 Warsaw
phone: (48) (22) 827 92 21, fax: (48)(22) 827 83 72
<a href="mailto:secretary@jewishinstitute.org.pl">
secretary@jewishinstitute.org.pl</a>
<a href="http://www.jewishinstitute.org.pl">www.jewishinstitute.org.pl</a>

(14, 15)

Written between 1952 and 1954, the book is a key work documenting the Warsaw ghetto from its establishment to its final days. What did life look like in the Warsaw ghetto? What organizations took - or should have taken - care of its inhabitants? How did so many survive in such a terrible isolation? In answering those questions Michel Mazor details the vanishing of a city. The book is a study of the social and political life of the Warsaw ghetto.

(16)

Michał Weichert
1890-1967

bez tytułu

Część I. Kampania wrześniowa. Powstanie żydowskiej Komisji
Koordynacyjnej przy Stołecznym Komitecie Samopomocy Społecznej.
Początki okupacji niemieckiej w Warszawie, ukonstytuowanie się
Judenratu, łapanki do robót przymusowych, wyjazdy działaczy
żydow-skich
za granicę, przepisy uniemożliwiające Żydom działalność
gospodarczą.
Rozmowy auto-ra z władzami niemieckimi, powstanie i działalność
Żydowskiej Samopomocy Społecznej (ŻSS). Funkcjonowanie Judenratów i
Żydowskiej Służby Porządkowej (OD). Powstanie Na-czelnej Rady
Opiekuńczej, wybór władz ŻSS. Wspomnienie o J. Korczaku.
Wysiedlenie
Ży-dów z Krakowa na prowincję. Wybór autora na prezesa ŻSS,
organizacja
lokalnych ogniw ŻSS, pomoc dla więźniów obozów pracy. Zamknięcie
getta
warszawskiego. sytuacja prawna żydowskich placówek opieki
społecznej.
Organizacja opieki nad dziećmi, placówek higie-nicznych, kuchni
ludowych, schronisk dla uchodźców. Pośrednictwo ŻSS w kontaktach z
zagranicą, rozdział leków. Warunki życia w getcie warszawskim,
szmugiel
żywności, los przesiedleńców. Sylwetka A. Czerniakowa. Życie
kulturalne
w getcie. Warunki życia w get-cie krakowskim, sylwetki funkcjonariuszy
OD i konfidentów niemieckich. Współpraca z Ra-dą Główną
Opiekuńczą.
Sytuacja w gettach w Kielcach, Radomiu i Częstochowie. Sylwetki
warszawskich działaczy ŻSS. Podróż autora do Lwowa i Przemyśla,
sylwetka
L. Landaua.
Część II: Organizacja niemieckich przedsiębiorstw w gettach.
Problemy
finansowe ŻSS. Wy-siedlenia z getta krakowskiego do obozów zagłady,
starania autora o uchronienie pracowni-ków ŻSS. Likwidacja ŻSS (1
grudnia 1942 r.). Likwidacja getta krakowskiego, udział OD w ściganiu
ukrywających się Żydów. Informacja o przebiegu likwidacji gett w
Tarnowie, Rze-szowie, Bochni i Wieliczce. Pobyt autora w Warszawie
podczas wielkiej akcji likwidacyjnej latem 1942 roku. Informacja o
przebiegu likwidacji gett w Radomiu, Częstochowie i Lublinie. Warunki
życia w obozie w Płaszowie. Wznowienie działalności ŻSS pod nazwą
Centrali Po-mocy dla Żydów (Judische Unterstutzungstelle - JUS) w
marcu
1943 r. i jej funkcjonowanie do wiosny 1944 roku. Brak zakończenia
pamiętnika.

Autor był reżyserem teatralnym, podczas II wojny światowej
przebywał w
Warszawie i Kra-kowie pełniąc funkcję prezesa ŻSS. Od lata 1944 r.
do
wyzwolenia ukrywał się wraz z rodzi-ną. Po wojnie został potępiony
przez
opinię żydowską za prowadzenie działalności, która pomagała
władzom
hitlerowskim ukryć przed zagranicą rozmiary dokonanego ludobójstwa.
Aresztowany w 1945 r. pod zarzutem kolaboracji, został uniewinniony i
zwolniony z więzie-nia w 1946 roku. W 1957 r. wyjechał do Izraela.

(17)

Pamiętnik zawiera informacje o różnych aspektach życia w getcie
warszawskim: wewnętrzne więzienie w getcie, przymusowa dezynfekcja, działalność agentów gestapo (tzw. trzynastki) oraz przedsiębiorców Kona i Hellera, przesiedlenia ludności z prowincji, działalność komitetów domowych, rozwarstwienie społeczne ludności getta, szmugiel żywności, konfiskata futer, zmniejszanie granic getta, wystawy sztuki, przesiedlenie Cyganów do getta. Fragmenty o charakterze informacyjnym przeplatają się ze zbeletryzowaną narracją, poświęconą przeżyciom.

(18)

dokumenty z Archiwum Akt Nowych dotyczące getta warszawskiego

(24)

Reich, Marceli; testimony, 301-400

(27)

Kaplan, Chaim Aron; Scroll of Agony. The Warsaw Diary, transl. from Hebrew and ed. by A. I. Katsh

(28)

Czerniakow, Adam; Adama Czerniakowa dziennik getta warszawskiego. 6 IX 1939 - 23 VII 1942, (The Warsaw Diary of Adam Czerniakow)

(29)

Wspomnienia Cywii Lubetkin, jednej z najwybitniejszych postaci żydowskiego ruchu oporu i powstania w getcie warszawskim, to zapis jej relacji z okresu okupacji. Po przyjeździe po wojnie do Palestyny, chcac by pamięć o wydarzeniach, w których brała udział, nie zaginęła, opowiadała na spotkaniach w kibucach o tym, jak zagłada przebiegała i co ludzie z jej środowiska czynili, by się jej - bez szans na zwycięstwo - przeciwstawić. Opis samego powstania w getcie jest główną i najbardziej wstrząsającą częścią wspomnień. Uznawane są powszechnie za jedno z najważniejszych źródeł do historii powstania.

(30)

Hartglas, Apolinary Na pograniczu dwoch swiatow, ed J. Zyndul (In between Two Worlds)

(32)

The author begins his memoirs during World War I (evacuation to Siberia and return home via America after the revolution). The author goes on to describe the fate of Warsaw Jews, intertwined by historiosophical considerations. He describes the siege of Warsaw in 1939, anti-Jewish decrees of the occupation authorities, resettlement of Jews from the provinces to Warsaw, the activity of the Jewish Police (Order Service) and Gestapo agents, living conditions in the ghetto, the great liquidation action of 1942. He also describes the Umschlagplatz and explains the organisation of the 'shops'. He discusses selections among shops employees, refers to stories told by those who had escaped from Treblinka. The author survived with his wife in the brushmakers' shop; his son was deported. The author left the ghetto and was hiding on the 'Aryan' side. The memoirs were written in hiding. The author and his wife survived the war (registered as Kalman Rotgeber). In 1945 he offered his memoirs to the Jewish Historical Commission in Warsaw. Typewritten manuscript, pp. 1-215, 290 x 210 mm. Copy: typewritten manuscript (carbon copy). Publication: Pamietniki z getta warszawskiego, Warszawa 1993 (Warsaw Ghetto Memoirs, Warsaw 19936, pp. 424-425 – fragments; Karol Lewap, Pamietnik z okresu okupacji, Kalendarz Żydowski-Almanach, 1995-1996 (Occupation-Time Memoir, The Jewish Calendar-Almanach), 1995-1996, pp. 212-231 (fragments).

(35)

Tyszka, Leon; Sukcesy i kleski jednego zycia (Successes and Failures of One Life)

(37)

Czerniaków, Adam; Adama Czerniakowa dziennik getta warszawskiego. 6 IX 1939 - 23 VII 1942

(38)

Kapłan, Chaim Aron; Scroll of Agony. The Warsaw Diary, transl. from Hebrew and ed. by A. I. Katsh

(39)

Landau, Ludwik, Kronika lat wojny i okupacjii, t. 1-3

(40)

Fischer, Ludwik Raporty Ludwiga Fischera, gubernatora Dystryktu Warszawskiego 1939-1944 (Reports of Ludwig Fischer, the Governor of the Warsaw District 1939-1944), K. Dunin-Wasowicz, M. Getter, J. Kazimierski, J.Kaźmierska, eds.

(41)

Notes from the Warsaw Ghetto: the 'journal' of Emanuel Ringelblum; Emanuel Ringelblum’s work was edited and translated into English by Jacob Sloan, and published in New York by McGraw-Hill Book Company, cop. 1958 under the title Notes from the Warsaw Ghetto: the 'Journal' of Emanuel Ringelblum

(1) 52,58,156,164-165, (2) I, 197, (3) 245,247,248,271,272,285,, 304,307,326,328,329,330, (5) [221], (6) 18, (7) [s.62,, 124,, 138,, 139,, 157], (8) 184, 350, (9) 33, (11) 298,329, (12) 27, (13) 164, (14) 122, (15) 27-28,76, (16) s.17, (17) 9-10,11,38-39,47,84-86, (18) [27,, s., 1,10,, 49], (19) 116; Gut/Ż,53,80-81,, (20) str. 27, (21) 95, (22) 40,51,58, (23) 49,98,152, (24) III1p2, 301-5034, (25) s.81-82,139,140,164, (26) 56,200, (27) 177, (29) 31-32, 64, 166, (31) 118,119, (32) 96, (33) 41/s.2, II 25/2,50/3,64/3,70/3,82/3, 90/5, 120/3, III 1/2, 18/2, 69/2, 78/2, 83/2, 85/2, (34) 76, 121 p, (35) [51], (36) , str.30,40, cz.2 str.5, 33, 38-40 53, 55, 73-75,79-111, (37) prawie wszystkie, (39) I, 568, 780-785, (41) [58,p,188,261,293,, 352], (42) 100, (43) 54a-55