Given name: Gerda Family name: Buchen

  • NO
  • Female
  • Gerda
  • Buchen
  • Reichenbaum
  • Gerda Ferencz
  • 1920-03-21
  • Bielsko
  • Yes
  • Not in Warsaw
  • Bielsko
  • Warszawa, Kijów, Żytomierz, Lwów, Norwegia
  • Jewish
  • good
  • on surface
  • on a street, recognition

  • Gerda Buchen, z domu Reichenbaum, ur. 21.03.1920 r. w Bielsku, córka Caroline Friedman i Leopodla Reichenbauma. Miała dwie starsze siostry: Edith i Ilsę. Ojciec, współwłaściciel fabryki tekstyliów zmarł, gdy Gerda miała niecałe 6 lat, matka sama prowadziła firmę, przed wojną wyszła ponownie za mąż. W domu mówiło się po niemiecku. Gerda miała zdolności wokalne, chciał studiować śpiew. Gdy wybuchła wojna, Gerda była w Warszawie ze swoją nauczycielką śpiewu. Od przyjaciół dostała aryjskie papiery. Ponieważ mówiła po polsku z silnym niemieckim akcentem, a nie chciała być folksdojczką, Miała papiery węgierskie na nazwisko Gerda Ferencz, i była stale po stronie aryjskiej. Dzięki pomocy innych Żydów z Bielska, będących na aryjskich papierach, Juliusza Strojnowskiego i Willie Bachnera, zatrudniła się w niemieckiej firmie architekta Johannesa Kellnera, którą zarządzał Bachner. Wyjechała jako księgowa do Kijowa, gdzie firma miała swój oddział. Razem z nią było tam jeszcze kilkunastu Żydów na aryjskich papierach zatrudnionych przez Bachnera. Bachner pomógł także Gerdzie sprowadzić do Kijowa jej siostrę Ilsę z Tarnowa. W miarę postępu frontu firma przenosiła się na zachód. Gerda i Ilse pracowały w Żytomierzu, Dniepropietrowsku, Lwowie, potem znów w Warszawie. Pod koniec 1943 r. firma wysłała je do Norwegii, gdzie również było jej przedstawicielstwo. Tam siostry były do końca wojny. Gerda była w Norwegii do 1947 roku, wyszła tam za mąż i urodziła syna. Po rozwodzie, w 1949 roku, wyjechała do Australii.

  • before Ghetto , in the Ghetto
  • housing, work, private/everyday life
  • contacts with other Jews , long-lasting help, individual help , with Aryan documents , acquaintances
  • s. 56