Given name: Sandra (Roza) Family name: Brand
- NO
- Female
- Sandra (Roza)
- Brand
- Brand
- Rathauser; Cecylia Szarek
- Wiedeń
- Yes
- Not in Warsaw
- Niemirów
- Warszawa
- Jewish
- good
- on surface
- other danger, recognition
-
Córka bełzkiego chasyda. Miała trzy siostry Blumę (Eugenię), Annę i Adelę oraz brata Abnera. Wszyscy, oprócz Eugenii, wraz ojcem, macochą Perłą, żoną i córką brata nie przeżyli wojny. W 1936 roku wyszła za mąż za dr Marka Rathausera. Przed wojną mieszka wraz z mężem i pięcioletnim synem Brunonem w rodzinnym Niemirowie. W 1941 roku z pomocą przyjaciela opuszcza Lwów, w którym wówczas przebywała. Przyjeżdża do Warszawy, dokąd ma sprowadzić męża i syna. Ukrywa się pod nazwiskiem polskiej koleżanki Cecylii Szarek. Początkowo pracuje w hurtowni Vinetta i mieszka w pensjonacie na Hożej. W pracy kontroluje produkcję towarów przez mieszkańców getta. Współpracuje z firmą BBH, co daje jej możliwość kontaktów z innymi Żydami, a tym samym pomaganie im w miarę własnych możliwości. Kiedy zostaje okradziona przez niemieckich oszustów i zgłasza się na posterunek, poznaje niemieckiego policjanta Rolfa Rechtera. Ich znajomość szybko przeradza się w poważny związek. Rolf pomimo jej pochodzenia przez cały czas ją wspiera i wspomaga w działaniach na rzecz rodaków. Często naraża się wykorzystując swoje stanowisko i możliwości. Dzięki jego współpracy z polskim podziemiem zaczyna także sama angażować się w działalność ruchu oporu. Staje się łącznikiem przekazującym fałszywe dokumenty i kradzioną broń. Po aresztowaniu swojego przyjaciela Fiszera przenosi się do Konstancina do willi swojego szefa Berlera. Wówczas też sprowadza do stolicy swoją siostrę Blumę (Eugenię). Po zakupie przez Berlera fabryki metali zostaje tam przeniesiona do pracy. Wkrótce po zabójstwie Berlera rozpoczyna pracę u Polaka w fabryce baterii. W czasie powstania warszawskiego przebywa wraz z siostrą w Konstancinie, tam też zostaje powołana do pracy przy komendaturze miasta Piaseczna jako tłumacz. Jej zadaniem było tłumaczenie spraw związanych z ludźmi ewakuowanymi z Warszawy, potrzebującymi jakiegoś lokalu lub poszukującymi krewnych i najbliższych. Wraz ze zbliżającym się frontem zostaje ewakuowana wraz z niemieckim personelem do Szydłowca. Tam poznaje swoja rodaczkę Stellę i jej syna Andrzeja. Szybko zmieniająca się sytuacja na froncie powoduje rozproszenie się pracowników komendatury, dzięki czemu wraz z nową znajomą może uciekać do Warszawy. Po wyzwoleniu pracuje w Ministerstwie Przemysłu, w 1947 roku wyjeżdża do Stanów Zjednoczonych.
- Ghetto Uprising, Warsaw Uprising, in the Ghetto, deportation
- underground activity, housing, help, work
- Polish underground movement , contacts with other Jews , long-lasting help, individual help , work, with Aryan documents
-
Opracowano na podstawie tekstu autorstwa Sandry Brand pt; Odważyłam się żyć.
-
Related people:
-
Diller
Bluma (Eugenia)
(FAMILY / Person who is aided / siblings)
Siostra autorki. Zostaje przez nią sprowadzona do Warszawy. Dzięki pomocy znajomych uzyskuje metrykę urodzenia na na...
-
Peschel
Rolf
(Aider / Partner)
Występuje jako Rolf Rechter. Niemiecki policjant, poznał autorkę w trakcie toczącego się śledztwa przeciwko złodziej...
Related places:
-
Nieznana [hotel]
Hotel, w którym zatrzymała się Eugenia Brand po przyjeździe do Warszawy.
-
Konstancin [willa Berlera]
Mieszka tu Sandra Brand.
Related events:
- Autorka wraz ze znajomym niemieckim policjantem udaje się do getta... ,
- Eugenia Brand po przyjeździe do Warszawy nie mogła zatrzymać się u... 1942 (documents / Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
- Eugenia Brand, po przyjeździe z Niemirowa, zamieszkała ze swoją si... 1942 (housing/hiding place / Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
- Roza Brand była zakochana z wzajemnością w Niemcu, Rolfie. Gdy on... (Help) ,
-
Diller
Bluma (Eugenia)
(FAMILY / Person who is aided / siblings)