Given name: Baruch Bronek Family name: Bergman
- YES
- Male
- Baruch Bronek
- Bergman
- Bronisław Krawczyk; Bebe
- 1925-09-20
- Poznań
- Yes
- Not in Warsaw
- Poznań, ul. Żydowska 32
- Warszawa, ul. Ogrodowa, Warszawa, ul. Wolska 3
- Jewish
- good
- primary
- on surface
- money
- delation/denunciation, recognition
- 
                                        
                                        Baruch (Bronek, Brian) Bergman, syn Pejsacha i Sary Sali z d. Kaganowskiej. Miał dwóch braci: Dawida i Gerszona (Gienia). Ojciec miał sklep tekstylny. Dom był koszerny, rodzina religijna. Żyli bardzo skromnie, byli biedni. W domu mówiło się z matką po polsku, z ojcem w jidisz. Na początku wojny rodzina wyjechała z Poznania do getta łódzkiego, a w 1940 - do warszawskiego. Ojciec kupił aryjskie papiery i został po aryjskiej stronie. Handlował, wyjeżdżał z Warszawy, i zaopatrywał rodzinę w getcie w żywność, co tydzień przychodząc do nich. Gdy zaczęła się akcja wysiedleńcza, za namową ojca wyszli na aryjską stronę. Bronek i ojciec zamieszkali w wynajętym mieszkaniu, matka i bracia nie wychodzili z kuchni. Bronek pracował w piekarni. W czasie powstania rodzina została rozdzielona. Ojciec i Dawid zginęli, matka została wywieziona do obozu jako Polka. Bronek walczył w powstaniu, potem uciekł do lasu i dołączył do partyzantów NSZ. Następnie został aresztowany i znalazł się w więzieniu Montelupich w Krakowie. Uciekł stamtąd, do końca wojny dotrwał w Kieleckiem. Po wojnie wyjechał z matką i bratem Geniem do USA. 
- Warsaw uprising, 1944, in the ghetto, deportation
- private life / daily life
- housing, around the author, everyday life
- 
                                        
                                        więcej informacji: 
 https://chaim-zycie.pl/kultura-i-historia/poznan/518-jestem-baruch-z-zydowskiej-rozmowa-z-bronkiem-bergmanemhttps://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,16772148,ani-jednego-dobrego-polaka.html Zbigniew Pakuła, "Poznań majn hejm, Historia Barucha Bergmana". 
- 
                                        
                                        Dodatkowe informacje: 
 https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,16772148,ani-jednego-dobrego-polaka.html
- 
            Related people:- 
                                
                                    Bergman
 Sara Sala
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (FAMILY / mother)
                                                                                                            
                                                                    Sara Sala Bergman (z d.Kaganowska) pochodziła z Łodzi, po ślubie z Pejsachem Bergmanem przenieśli się do Poznania. M... 
- 
                                
                                    Bergman
 Dawid, Dadek
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (FAMILY / siblings)
                                                                                                            
                                                                    Najstarszy syn Pejsacha (Pawła) i Sary Sali z d. Kaganowskiej. Miał dwóch braci: Dawida i Eugene (Genia). Ojciec mia... 
- 
                                
                                    Bergman
 Gerszon, Gienek, Eugeniusz, Eugene
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (FAMILY / siblings)
                                                                                                            
                                                                    Eugene Bergman, syn Pejsacha (Pawła) i Sary Sali z d. Kaganowskiej. Miał dwóch starszych braci: Dawida i Bronka. Ojc... 
- 
                                
                                    Bergman
 Pejsach (Paweł)
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (FAMILY / father)
                                                                                                            
                                                                    Pejsach (Paweł) Bergman, żonaty z Sarą, miał trzech synów: Dawida, Barucha (Bronka) i Eugenie (Gienia). Prowadził dw... 
- 
                                
                                    Nawrocki
 Mieczysław
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Neighbor)
                                                                                                            
                                                                    Właściciel mieszkania, które wynajęli Bergmanowie. Miał się wyprowadzić, ale nie mógł znaleźć nic stosownego i w koń... 
- 
                                
                                    Bergman
 Dreizel
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (FAMILY / cousin / Aider )
                                                                                                            
                                                                    Siostra (lub bratowa) Pawła Bergmana. Miała 7 dzieci. Na wiosnę 1940 r. przyjechał do niej Paweł Bergman z rodziną,... 
- 
                                
                                    Hutoran
 Leon
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Acquaintance)
                                                                                                            
                                                                    Znajomy rodziny Bergmanów z Poznania. Był w warszawskim getcie, i zorganizował wyjście z getta dla siebie i Bronka B... 
- 
                                
                                    Hofnung
 Nieznane (ojciec)
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Acquaintance / Aider )
                                                                                                            
                                                                    Prawnik z Poznania, przyjaciel Pejsacha (Pawła) Bergmana. Pomagał załatwic jego rodzinie aryjskie papiery, miał jaki... 
- 
                                
                                    Hofnung
 Nieznane (córka)
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Acquaintance / Person who is aided )
                                                                                                            
                                                                    Kilkuletnia córka prawnika z Poznania, przyjaciela Pawła Bergmana. Została przyprowadzona przez ojca do Bergmanów na... 
- 
                                
                                    Buze
 Stefan
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Collaborator)
                                                                                                            
                                                                    Stefan Buze, przedwojenny dozorca w sądzie, zadeklarowawszy się jako volksdeutsch, przejął piekarnię od swoich znajo... 
- 
                                
                                    Klepfisz
 Dudek
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Friend )
                                                                                                            
                                                                    Przyjaciel Bronka Bergmana. Grupa młodzieży spotykała się w getcie w jego mieszkaniu, gdzie grali w brydża. 
- 
                                
                                    Nieznane
 Anka
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Friend  / Person who is aided )
                                                                                                            
                                                                    Koleżanka Bronka Bergmana. Spotykali się w getcie w mieszkaniu Dudka Klepfisza. Bronek spotkał ją w Warszawie po ary... 
- 
                                
                                    [wuj Anki i Janki]
 Nieznane
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Acquaintance / Person who is aided )
                                                                                                            
                                                                    Ukrywał się ze swoimi siostrzenicami Anką i Janką na strychu w podwarszawskiej miejscowości, głodowali. Paweł Bergma... 
- 
                                
                                    Nieznane
 Janka
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Acquaintance / Person who is aided )
                                                                                                            
                                                                    Siostra Anki, koleżanki Bronka Bergmana. Ukrywały się z wujkiem na strychu w podwarszawskiej miejscowości, głodowali... 
- 
                                
                                    Kalnicki
 H.
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (FAMILY / extended family / Aider )
                                                                                                            
                                                                    Head of Agricultural Labour of the Labour and Economic Help Department of the Jewish Social Self-Help (ZSS) - July 1... 
- 
                                
                                    Rubinsztajn
 Nieznane
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Stranger)
                                                                                                            
                                                                    Wariat uliczny. Jako jedyny w getcie nie uciekał przed Niemcami. Wręcz przeciwnie- podchodził do nich i krzyczał: &q... 
- 
                                
                                    Sigal
 [pan]
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Acquaintance)
                                                                                                            
                                                                    Przed wojną pan Sigal był w Poznaniu właścicielem mykwy rytualnej. Bronek Bergman spotkał go w getcie warszawskim pr... 
- 
                                
                                    Sigal
 Ismar
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Acquaintance)
                                                                                                            
                                                                    Bronek Bergman widział Ismara Sigala, znajomego z Poznania, wśród żebraków przed kościołem Wszystkich Świętych w get... 
- 
                                
                                    Sigal
 [pani]
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Acquaintance)
                                                                                                            
                                                                    Żona pana Sigala, przed wojną właściciela mykwy rytualnej w Poznaniu. Bronek Bergman widział jej syna Ismara wśród ż... 
- 
                                
                                    
 [znajoma Leona Hutorana]
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Acquaintance / Aider )
                                                                                                            
                                                                    Polka, znajoma Leona Hutorana, staruszka, która mieszkała w bardzo złych warunkach. Po wyjściu z getta z placówką Br... 
- 
                                
                                    
 [Sąsiadka Bergmanów]
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Acquaintance / Aider )
                                                                                                            
                                                                    Polka, sąsiadka Bergmanów po aryjskiej stronie, która za kawałek śledzia poświadczyła tożsamość Bronka Bergmana jako... 
- 
                                
                                    Milewicz
 Izio
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (Acquaintance / Aider )
                                                                                                            
                                                                    Kolega Bronka Bergmana z Poznania. W czasie wojny był w warszawskim getcie, handlował używanymi ubraniami na Pl. Mur... 
 Related places:- 
                                
                                    Miła 18 [mieszkanie Bergmanów]
                                                                    
                                                                    Rodzina Bergmanów wynajęła mieszkanie na ul. Miłej 18. Później wielokrotnie się przeprowadzali. 
- 
                                
                                    Towarowa 58
                                                                    
                                                                    Mieszkanie Pejsacha (Pawła) Bergmana po aryjskiej stronie. Pejsach wynajmował pół kuchni od Stanisława Perlika.Jak p... 
- 
                                
                                    Wolska 6
                                                                    
                                                                    Mieszkanie Bergmanów po aryjskiej stronie. 
- 
                                
                                    Miła  21
                                                                    
                                                                    Mieszkanie Dreizel Bergman 
- 
                                
                                    Rymarska
                                                                    
                                                                    Mieszkanie Bergmanów w getcie. 
- 
                                
                                    Ogrodowa [mieszkanie Bergmanów]
                                                                    
                                                                    Rodzina Bergmanów przeprowadziła się na ul. Ogrodową. 
- 
                                
                                    nieznana [w getcie]
                                                                    
                                                                    Mieszkanie Dudka Klepfisza. 
- 
                                
                                    [miejscowość na wschód od Warszawy]
                                                                    
                                                                    Ukrywały się tam siostry Anka i Janka, ze swoim wujem. 
- 
                                
                                    Kercelak [plac handlowy]
                                                                    
                                                                    Plac Kercelego na Woli między Leszno a Okopową, zwany Kercelakiem, na którym handlowano. 
- 
                                
                                    Grzybowska 26
                                                                    
                                                                    the Judenrat worked in the former Jewish Community building for a longer time 
- 
                                
                                    Nieznana [w getcie]
                                                                    
                                                                    Restauracja w getcie z luksusowym jedzeniem. 
- 
                                
                                    Grzybowski
                                                                    
                                                                    All Saints' church 
- 
                                
                                    Nieznana [strona aryjska]
                                                                    
                                                                    Mieszkanie znajomej Leona Hutorana. 
- 
                                
                                    [miejscowość niedaleko Treblinki]
                                                                    
                                                                    Bronek Bergman i Leon Hutoran dojechali do getta w miejscowości niedaleko Treblinki. 
- 
                                
                                    Miodowa  21
                                                                    
                                                                    Na rogu Miodowej i Długiej była piekarnia/ciastkarnia Stefana Buze, w której pracował Bronek Bergman na aryjskich pa... 
- 
                                
                                    Leszno
                                                                    
                                                                    Sklep wynajęty przez Pejsacha (Pawła) Bergmana po stronie aryjskiej. 
- 
                                
                                    Nieznana [pokój na parterze willi]
                                                                    
                                                                    Pokój na parterze willi, który wynajął Bronek Bergman 
- 
                                
                                    Plac Muranowski
                                                                    
                                                                    Bronek Bergman sprzedawał używane ubrania na Pl. Muranowskim 
- 
                                
                                    Nieznana [mieszkanie oficera gestapo]
                                                                    
                                                                    Mieszkanie oficera gestapo, który wziął do siebie braci Anny Milewicz. 
- 
                                
                                    Nieznana
                                                                    
                                                                    początek powstania warszawskiego 
- 
                                
                                    Czerniakowska
                                                                    
                                                                    W czasie powstania Bronek Bergman walczył na ul. Czerniakowskiej. 
 Related events:- W 1940 roku rodzina Bergmanów przyjechała z getta łódzkiego do War... 1940 (Help / free of charge) ,
- Gdy rozpoczęła się wielka akcja w getcie warszawskim, rodzina Berg... 1942-08 (Danger) ,
- W tydzień po rozpoczęciu deportacji do mieszkania Bergmanów wrzuco... 1942 (Independent Jewish actions ) ,
- Po wyjściu z getta rodzina Bergmanów poszła do mieszkania, które p... 1943-08 (Independent Jewish actions ) ,
- Gdy rodzina Bergmanów musiała uciekać z getta w Częstochowie, Pejs... 1942-09 (Independent Jewish actions / housing/hiding place) ,
- Gdy rodzina Bergmanów mieszkała po aryjskiej stronie, ojciec, Pejs... 1942-09 (Help) ,
- Na wiosnę 1940 rodzina Pawła Bergmana przyjechała z Łodzi do Warsz... 1940 (Help / housing/hiding place) ,
- Pejsach (Paweł) Bergman znalazł w getcie dla swojej rodziny jednop... 1941 (housing/hiding place) ,
- Rodzina Bergmanów przeprowadziła się w getcie na ul. Ogrodową róg... (housing/hiding place) ,
- Gdy rodzina Bergmanów poszła do getta, ustalono, że ojciec, Pejsac... 1940 (Help) ,
- W czasie akcji wysiedleńczej pierwszy wyszedł z getta Bronek Bergm... 1942-08 (Help) ,
- Rodzina Bergmanów - rodzice i trzech synów - znaleźli się po stron... 1942-08 (Independent Jewish actions ) ,
- Pejsach (Paweł) Bergman z ogłoszenia w Nowym Kurierze Warszawskim... 1942-09 (housing/hiding place / Independent Jewish actions ) ,
- Rodzina Bergmanów żyła w całkowitej anonimowości i tylko raz dała... (Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
- Bronek Bergman, dzięki znajomościom ojca został zatrudniony w piek... 1943 (work) ,
- W mieszkaniu Dudka Klepfisza spotykała się grupa młodzieży, między... 1940 ,
- Bronek Bergman spotkał na ulicy swoją przyjaciółkę z getta, Ankę.... (Independent Jewish actions / helping other Jews ) ,
- Rodzina Bergmanów nie miała pieniędzy, opuścili getto bez niczego.... 1942-09 (Independent Jewish actions / work) ,
- W 1940 roku rodzina Bergmanów przyjechała z getta łódzkiego do War... 1940 (housing/hiding place) ,
- Bronek Bergman w getcie warszawskim pracował przez jakiś czas na r... (Independent Jewish actions / Danger) ,
- Dzięki pomocy dalekiego kuzyna, Kalnickiego, Bronek Bergman dostał... (Help / work) ,
- Bronek Bergman dostał pracę w departamencie zdrowia Judenratu. Cho... (work) ,
- Był w getcie Żyd Rubinsztajn, który udawał szalonego, najczęściej... ,
- Bergmanowe mieli znajomych z Poznania, Sigalów. Sigal był tam właś... ,
- W czasie wywózek z getta Pejsach (Paweł) Bergman był po stronie ar... 1942 (Help) ,
- Gdy Niemcy przyszli na Ogrodową, aby wywieźć mieszkańców, rodzina... 1942 (free of charge / housing/hiding place / Danger) ,
- Po wyjściu z getta z placówką Bronek Bergman i Leon Hutoran poszli... 1942 (Help / one-off/short-lasting / housing/hiding place) ,
- Bronek Bergman i Leon Hutoran dojechali do getta w miejscowości ni... 1942 (Independent Jewish actions ) ,
- Bronek Bergman mieszkał już z rodziną po stronie aryjskiej, ale ni... (Help / one-off/short-lasting / documents) ,
- Bronek Bergman pracował w piekarni/ciastkarni Stefana Buze. Była t... (work) ,
- Pejsach (Paweł) Bergman wynajął sklep po stronie aryjskiej, na ul.... 1943-04 ,
- Bronek Bergman wynajął mały pokój na parterze willi od starego ros... (Danger) ,
- Któregoś dnia dwóch policjantów przyszło do mieszkania na Wolską,... (Help) ,
- Bronek Bergman sprzedawał używane ubrania na Pl. Muranowskim. Spot... (Independent Jewish actions ) ,
- Bronek Bergman spotkał Izia Milewicza po stronie aryjskiej. Izio d... (Help / housing/hiding place) ,
- Bronek Bergman, jadąc 1 sierpnia 1944 przez miasto tramwajem, zauw... 1944-08-01 (homicide) ,
- Oddział Bronka Bergmana "Bebe" został wysłany na ul. Cze... 1944 (Independent Jewish actions ) ,
 
- 
                                
                                    Bergman
 Sara Sala
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        (FAMILY / mother)