Na Umschlagplatz trafia Janusz Korczak -wielol...

Na Umschlagplatz trafia Janusz Korczak -wieloletni opiekun i patron wszystkich sierocińców w Warszawie. Trafił tam z setkami dzieci, ostatnimi jakie pozostały w getcie. Traube, w porozumieniu z Szmerlingiem, zaproponował mu wolność. Korczak się nie zgodził - "mnie z dziećmi nie rozdzielą, mnie z dziećmi może rozdzielić tylko śmierć". Nie mógł ich zostawić. Spokojnie, z maluchami ufnie za nim podążającymi, poszedł w stronę wagonów.

Pamiętniki Żydów; sygn.302/27; w Archiwum ŻIH;

Pamiętnik zawiera informacje o różnych aspektach życia w getcie
warszawskim: wewnętrzne więzienie w getcie, przymusowa dezynfekcja, działalność agentów gestapo (tzw. trzynastki) oraz przedsiębiorców Kona i Hellera, przesiedlenia ludności z prowincji, działalność komitetów domowych, rozwarstwienie społeczne ludności getta, szmugiel żywności, konfiskata futer, zmniejszanie granic getta, wystawy sztuki, przesiedlenie Cyganów do getta. Fragmenty o charakterze informacyjnym przeplatają się ze zbeletryzowaną narracją, poświęconą przeżyciom.
Autor (ur. 1915) był z zawodu artystą-malarzem, a podczas okupacji funkcjonariuszem Żydowskiej Służby Porządkowej w getcie warszawskim. Jak wynika z posłowia do pamiętnika, podczas powstania w getcie wydostał się na tzw. aryjską stronę, a po powstaniu warszawskim został wywieziony do Sachsenhausen. W 1945 r. przekazał pamiętnik Żydowskiej Komisji Histo-rycznej w Warszawie. Zmarł we Francji w 1955 r.